tỏ lòng trung thành đến cả ngàn lần, đúng thế, thưa ngài, phải nói thế vì
hôm nay tôi bị tố cáo trái lại - tôi như thế mà bắt tôi phải ngồi nhìn ba ngàn
lính của vua tấn công tiêu diệt hai con người?
Nhà vua hạ giọng.
— Nghe ông nói người ta tưởng là ông quên những gì các người ấy đã ra
tay đối với ta, nghĩa là ông quan tâm tới họ hơn với sự mất còn của ta.
— Thưa, ngài quên rằng còn tôi ở đó!
— Thôi đủ rồi, ông D'Artagnan, không nói đến nữa những chuyện thuộc
loại gây áp lực đó làm khuất cả mặt trời quyền lợi của ta. Ta đang lập một
quốc gia chỉ có ta là chủ như ngày xưa ta đã hứa với ông. Đây là lúc ta thực
hiện lời hứa của ta. Ông muốn chiều theo khuynh hướng và tình cảm của
ông mà làm ngăn trở chương trình của ta và cứu thoát các kẻ thù của ta phải
không? Ta sẽ bẻ gãy ông hay từ giã ông thôi. Ông hãy đi tìm một chủ nhân
khác dễ chịu hơn. Ta biết rõ rằng một ông vua khác sẽ không đối xử như ta
và để cho ông lấn át dù là có thể một ngày nào đó sẽ cho ông đi làm bạn
với ông Fouquet và những người khác. Nhưng trí nhớ ta tốt lắm, và đối với
ta, thành tín là những tước vị thiêng liêng buộc phải ghi ơn, phải không
được trừng phạt. Ông D'Artagnan ạ, ta chỉ cho ông bài học này để trừng
phạt tội bất tuân của ông thôi, ta không bắt chước người trước hành động
như khi họ nổi giận hay họ ban phát ân huệ. Và cũng có nhiều lý lẽ khác
khiến ta phải đối xử dễ dãi với ông. Đầu tiên là vì ông là người tính tình
cao cả, nhạy bén và với ai trị được ông thì ông sẽ trở thành người phục vụ
tốt; thứ nữa, là những lý do bất phục tùng của ông sắp hết rồi. Bạn bè ông
đã bị chúng ta diệt đi hay tàn huỷ, những điểm tựa mà ông theo phản ứng tự
nhiên dựa vào đó để sống theo ý mình đã bị ta làm tan biến đi rồi. Lúc
chúng ta đang nói chuyện với nhau đây thì quân sĩ của ta đã bắt hay giết
xong những tên phản loạn ở Belle Ile.
D'Artagnan tái mặt, kêu lên:
— Bắt hay giết xong? A, thưa ngài, nếu ngài nghĩ đến những điều vừa
nói, nếu ngài chắc chắn đó là sự thật thì tôi sẽ quên tất cả những gì là đúng,
phải. Sự hào hiệp có trong lời nói của ngài? Tôi chỉ có thể gọi ngài là một
ông vua dã man, một kẻ mất tính người. Nhưng tôi bỏ qua những lời ngài
