Trong phần “binh pháp” ngắn gọn nằm trong Địa Chi Quyển của Go Rin
No Sho, ta có thể thấy triết lý của Musashi ngay trong lời phê phán những
samurai vì mưu sinh mà kiếm tiền bằng nghề dạy đánh kiếm:“Nếu nhìn vào
thế giới, ta thấy chư nghệ được đem bán như những món hàng. Người ta
dùng vũ khí để bán chính bản thân của mình. Giống như tách hạt ra khỏi
hoa, rồi đánh giá hạt thấp giá trị hơn hoa. Nghĩ về binh pháp theo cách đó,
cả người dạy lẫn người học đều chú tâm để phô bày kỹ thuật hoa mỹ. Họ
tìm cách để ép đóa hoa nở vội. Họ nói về “Đạo trường này Đạo trường
kia.” Họ tìm kiếm tư lợi. Có người đã từng nói: “Binh pháp sơ lậu là căn
nguyên khổ ải.” Lời nói thật chí lý.”
Cuộc đời hy sinh cho kiếm đạo, chấp nhận lối sống khổ hạnh và nhẫn nhục
của Musashi đã đi vào văn học, trong đó có tác phẩm kinh điển Miyamoto
Musashi của văn hào Yoshikawa Eiji (Cát Xuyên Anh Trị). Tiểu thuyết
kiếm hiệp này là best-seller ở nước Nhật thời trước Đệ nhị Thế chiến. Cuộc
đời và lý tưởng võ sĩ đạo cao cả của Musashi đã góp lửa cho những quan
điểm cực đoan của người Nhật khi tiến hành những cuộc chiến quy mô lớn
ở Châu Á và Thái Bình Dương. Rồi khi thế chiến kết thúc và Nhật Bản bại
trận, người dân Nhật đọc lại Miyamoto Musashi và dựa vào nguồn lực tinh
thần của Musashi để tái thiết đất nước trong hoàn cảnh: đất nước điêu tàn
bên ngoài, con người đổ vỡ bên trong.
Kiếm khách vô song thế kỷ XVII Musashi tiếp tục đồng hành với người
dân Nhật trong suốt thế kỷ XX. Tinh thần Musashi dẫn dắt Nhật Bản trỗi
dậy trong thế kỷ XIX thành cường quốc trong thế kỷ XX.
Miyamoto Musashi là hoài niệm và là viễn tượng của tinh thần Nhật Bản.
Shinmen Musashi no Kami Fujiwara no Genshin (Tân Miễn Vũ Tàng Thủ
Đằng Nguyên Huyền Tín), được biết nhiều hơn với tên Miyamoto Musashi,
sinh năm 1584 trong một gia đình samurai có gốc gác lâu đời. Số phận
nghiệt ngã đến với ông rất sớm khi trở thành trẻ mồ côi năm bảy tuổi.
