nhưng thanh kiếm đã tuột khỏi bàn tay phải ông, dây cương trong bàn tay
trái ông lỏng dần, và tuột ra sau khỏi yên, ông ngã xuống đất. Các kị sĩ khác
phi lướt qua chúng ta, buộc ta phải lao vào cuộc tấn công, rời khỏi chỗ chủ
nhân ngã xuống.
Ta muốn ở lại bên ông và không muốn bỏ ông dưới những vó ngựa ào ào,
nhưng vô hiệu. Lúc này, không chủ, không bè bạn, ta hoàn toàn lẻ loi trên
bãi sát sinh. Rồi nỗi sợ xâm chiếm lấy ta, ta run như chưa bao giờ run như
vậy. Rồi ta cũng làm như những con ngựa khác, cố hòa vào hàng ngũ và phi
nước đại cùng đồng đội, nhưng bị kiếm của binh lính đánh bật ra.
Đúng lúc ấy, một người lính có ngựa vừa chết, túm lấy dây cương và trèo
lên lưng ta, ta phi lên trước mang theo người chủ mới trên lưng. Nhưng cả
đoàn tuấn mã của chúng ta đã bị đè bẹp tàn nhẫn, và những ai sống sót sau
cuộc chiến tàn bạo của các loại súng phi nước đại trở về với cùng một lí do.
Một số ngựa bị thương nặng đến mức khó mà cử động vì mất máu, những
con ngựa đẹp đẽ khác cố kéo lê trên ba chân, nhiều con cố gượng đứng lên
bằng chân trước, còn chân sau đã bị trúng đạn. Tiếng rên rỉ của chúng nghe
rất thương tâm, và ta sẽ không bao giờ quên cái nhìn khẩn khoản trong mắt
chúng, van nài những người bỏ chạy đừng bỏ mặc chúng cho số phận định
đoạt. Sau cuộc chiến, người ta khiêng thương binh đi và chôn cất những
người đã hi sinh.
– Còn những con ngựa bị thương? - Tôi nói - Họ để cho chết hay sao?
– Không, các quân y sĩ đi khắp bãi chiến trường, súng lục lăm lăm trong
tay và bắn chết hết lũ ngựa bị thương. Một vài con bị thương nhẹ được đưa
về chăm sóc, nhưng phần lớn những con vật đẹp đẽ, hăng hái xuất trận sáng
hôm ấy không bao giờ trở về! Trong chuồng chúng ta, trong bốn ô chuồng
chỉ có một con trở về.
Ta không bao giờ nhìn thấy ông chủ yêu quý của ta lần nữa. Ta tin rằng
ông đã chết lúc ngã khỏi yên. Không bao giờ ta yêu quý chủ nào khác được
như thế nữa. Ta còn tham chiến nhiều trận nữa, nhưng chỉ bị thương một lần
và cũng không nặng lắm. Chiến tranh kết thúc, ta trở về Anh, lành lặn và
tráng kiện như khi ra đi.
