mang lại tiếng tăm cho mình và sau này được nhiều người nhắc lại. Sự việc
đó anh đã quên tới mức không nhớ nổi cả tên ông già, mặc dù ngay lập tức
có thể hình dung rõ mồn một những gì đã xảy ra. Veltraninov nhớ hết sức
rõ ràng khi đó ông già che chở cho cô con gái sống cùng đang thành gái ế
đến nơi và trong thành phố có những lời đồn đại về cô ta. Ông già trả lời,
run lên vì tức giận, rồi bỗng dưng bật khóc nức nở trước đám đông, khiến
mọi người cảm thấy ái ngại. Kết thúc bằng việc, để mua vui trở lại, người
ta đã chuốc sâm banh cho ông cụ và cùng nói cười thoải mái. Và khi mà
giờ đây “chả hiểu sao” Veltraninov lại nhớ lại cái hình ảnh ông già nhỏ thó
khóc nức nở, hai tay che mặt như con trẻ, thì bỗng nhiên anh có cảm giác
hình như mình chưa từng bao giờ quên điều đó. Và thật lạ lùng: khi ấy mọi
cái đều khiến anh buồn cười, còn bây giờ - ngược lại, chính là từng chi tiết,
chính là cái cách ông già lấy hai tay che mặt.
Sau đó anh nhớ đến một việc khác. Chỉ để mua vui anh đã vu khống một
người vợ khá là dễ thương của một giáo viên trong trường và những lời vu
khống đó đến tai người chồng. Chẳng bao lâu Veltraninov đi khỏi thành
phố đó và cũng không biết hậu quả của những lời vu khống kết thúc như
thế nào, nhưng giờ đây bỗng nhiên anh lại mường tượng ra cái hậu quả đó,
- và có trời mới hiểu được trí tưởng tượng của anh về việc này sẽ dẫn tới
đâu, nếu như bỗng dưng anh không nhớ lại câu chuyện gần đây nhất về một
thiếu nữ xuất thân thị dân bình thường. Anh thậm chí còn không thích cô và
lấy làm xấu hổ về cô, nhưng bản thân cũng không hiểu để làm gì mà lại có
con với cô, và thế là anh bỏ rơi cô với đứa con, thậm chí rời khỏi Peterbua
cũng không có lấy một lời từ biệt (thật ra anh không có thời gian). Sau này
anh cũng có tìm kiếm cô gái đó suốt cả năm, song không tìm thấy. Nói tóm
lại, những hồi ức như thế có tới hàng trăm, thậm chí mỗi hồi ức lại kéo theo
theo nó có tới cả chục hồi ức khác. Dần dần cả tính sỹ diện của anh cũng
trở nên khốn khổ.
Như chúng tôi đã nói, tính sĩ diện của anh hình thành một cách đặc biệt.
Quả đúng thế. Có những giây phút (cũng hiếm thôi), anh rơi vào trạng thái
đánh mất bản thân, xấu hổ cả việc không có xe ngựa riêng phải đi bộ tới
