Nhưng mà không phải lúc nào cũng mệt mỏi, khổ sở với những hồi ức; vẫn
có thể nghỉ ngơi và đi dạo thì cũng phải giải lao, thư giãn tí chứ.
Và Veltraninov đã làm vậy: anh sẵn sàng giải lao; vả lại, càng ngày cuộc
sống của anh ở Peterbua càng trở nên khó chịu. Tháng bảy đã tới. Đôi khi
thấp thoáng trong anh sự quyết tâm rũ bỏ mọi thứ, cả vụ kiện tụng nhọc
nhằn này, để đi đến một nơi nào đó, không thèm ngoái đầu lại, một lúc nào
đó bỗng tự dưng, đột nhiên, đến Crym, chẳng hạn. Nhưng chỉ sau một giờ,
thông thường, anh đã lại khinh bỉ những ý nghĩ của mình và chế nhạo
chúng: “Những ý nghĩ tồi tệ ấy có mà trốn lên trời cũng không dứt ra được,
nếu như chúng đã bắt đầu, mà giá như mình là người đàng hoàng tử tế một
chút cơ, đằng này, cũng chẳng cần trốn chạy khỏi chúng, chẳng việc gì phải
thế”.
“Mà chạy đi đâu mới được chứ, - anh tiếp tục triết lí một cách đau khổ, -
ở đây bụi bặm thế, khó thở thế, ở cái nhà này mọi thứ đều bẩn thỉu, nhưng
ở những công sở kia, những chỗ mà mình phải lai vãng, giữa đám những
con người bận việc ấy - sự bận rộn của bầy chuột, cả đống những lo âu;
trên bản mặt của đám người ở lại trong cái thành phố này thấp thoáng suốt
từ sáng tới chiều, - toàn bộ thói ích kỉ bộc lộ một cách hồn nhiên và trắng
trợn, tất cả thói vô liêm sỉ chất phác, toàn bộ sự hèn hạ trong cái tâm hồn
nhỏ mọn, toàn bộ sự nông cạn trong con tim thảm hại của họ, - những thứ
mà so với chúng thì nhà này còn là thiên đường đối với kẻ mắc bệnh tưởng,
nói hoàn toàn nghiêm túc đấy! Ở đây mọi cái đều được phơi bày rõ ràng,
mọi cái chẳng cần phải giấu giếm, như thể ở chốn nhà nghỉ cuối tuần của
các công nương, hay những khu an dưỡng suối nước nóng ở ngoại quốc;
điều đó có nghĩa, mọi cái hoàn toàn xứng đáng nhận được sự tôn trọng
tuyệt đối chỉ bởi tính công khai và thuần phác của chúng… Mình không
thèm đi đâu hết! Chết ở đây cũng được, dứt khoát không đi đâu!..”
