quệ, yếu ớt như một đứa trẻ. Nhưng cơn đau vẫn tiếp tục lấn át cả sự mệt
mỏi cùng giấc ngủ; sau một tiếng đồng hồ anh tỉnh giấc và khó nhọc đứng
dậy. Cơn dông đã lặng, trong phòng khói thuốc lá mờ mịt, chai rượu cạn
sạch, còn Pavel Pavlovich thì ngủ trên chiếc đi-văng phía bên kia. Ông ta
nằm sấp, gối đầu lên chiếc gối đi-văng, không cởi quần áo và ủng. Chiếc
kính cầm tay đã cũ của ông ta trượt từ túi áo ra mép đi-văng và chỉ tí nữa là
rơi xuống sàn. Chiếc mũ vất lăn lóc bên cạnh, dưới sàn nhà. Veltraninov rầu
rĩ ngó ông ta và cũng chẳng buồn đánh thức ông ta dậy. Co quắp lại vì đau,
anh lê từng bước quanh phòng, vì không còn sức để mà nằm. Anh nôn nao
và suy nghĩ về bệnh tình của mình.
Anh sợ cơn đau này trong ngực và không phải là không có lí do. Những
cơn đau như thế này xuất hiện từ lâu rồi, song cũng không phải là thường
xuyên, năm một lần, hoặc hai năm một lần. Anh biết chứng đau này là từ
gan. Thoạt đầu, cơn đau tập trung ở một điểm nào đó ở ngực, ở ức, hoặc
cao hơn một chút, mới chỉ tức tức, chưa dữ dội lắm, nhưng huyết áp bị kích
thích. Cơn đau không ngừng nghỉ đôi khi kéo dài đến chín tiếng đồng hồ
liên tục, cuối cùng con bệnh đau tới mức huyết áp tăng không thể chịu
dựng nổi và cảm thấy như sắp chết. Lần cuối vào năm ngoái cơn đau này
kéo dài chín tiếng, sau đó mới lặng dần, anh yếu tới độ nằm trên giường tay
chỉ cựa quậy được một chút và bác sĩ cho phép anh cả ngày chỉ được uống
mấy thìa nước trà loãng và ăn vài mẩu bánh mì dầm trong nước canh, như
cho một đứa trẻ đang còn bú mẹ. Cơn đau xuất hiện từ những nguyên nhân
khác nhau, nhưng trước hết từ sự căng thẳng thần kinh. Và cơn đau qua
khỏi cũng rất lạ: đôi khi nó phát ngay từ đầu, trong khoảng nửa tiếng, từng
cơn nhẹ, và rồi qua ngay lập tức; còn thỉnh thoảng, như trận cuối vừa rồi,
không có gì có thể giúp được và cơn đau thuyên giảm nhờ rất nhiều trận
nôn ra liên tiếp. Bác sĩ thừa nhận sau này rằng ông ta tin con bệnh bị ngộ
độc. Giờ đây chờ đến sáng còn rất lâu, mà anh lại không muốn gọi bác sĩ
vào lúc đêm hôm như thế này. Cuối cùng không thể chịu đựng nổi anh nôn
ọe ầm ĩ. Tiếng nôn oẹ đã đánh thức Pavel Pavlovich: ông ta nhỏm dậy trên
đi-văng, ngồi một lúc, sợ hãi nghe ngóng và không tin vào mắt mình khi
