Cô ta cũng vậy, cũng rất tin vào từng hành vi của mình. Cô trung thành
với nhân tình của mình khi anh ta còn chưa làm cho cô ta chán. Cô thích
làm tình làm tội tình nhân, song yêu và ban thưởng. Đó là kiểu người nồng
nhiệt, tàn bạo và nhạy cảm. Cô căm thù sự sa đọa, lên án nó vô cùng quyết
liệt, nhưng bản thân lại là một người hết sức sa đọa. Không một bằng
chứng nào và không khi nào có thể làm cho cô ý thức được sự sa đọa của
mình. “Cô ta có thể không biết một cách thành thực về điều đó”, -
Veltraninov nghĩ về người đàn bà này khi đang còn ở T. (Xin có một nhận
xét ngoài lề, bản thân anh cũng tham dự vào sự sa đọa của người đàn bà
này). “Đó là một trong những phụ nữ, - anh nghĩ, - những kẻ sinh ra là để
làm người vợ không chung thủy. Những loại phụ nữ đó không khi nào hạ
mình xuống hàng thanh nữ; quy luật tự nhiên của họ - để làm điều đó ngay
lập tức phải lấy chồng. Người chồng là nhân tình đầu tiên của họ, không là
gì khác, sau khi kết hôn. Không ai có thể khéo léo và dễ dàng hơn họ trong
việc lấy chồng. Và người chồng luôn có lỗi trong việc họ có nhân tình. Tất
cả diễn ra vô cùng tự nhiên, thành thực; họ luôn cảm thấy mình vô cùng
công bằng và, đương nhiên, hoàn toàn vô tội”.
Veltraninov tin rằng trên thực tế có loại phụ nữ như vậy; nhưng đồng
thời anh cũng lại tin rằng có kiểu chồng phù hợp với loại phụ nữ ấy, kiểu
người mà chức năng duy nhất là làm sao cho phù hợp với loại phụ nữ ấy.
Theo suy nghĩ của anh thì bản chất của những người chồng này chính là ở
chỗ trở thành “người chồng vĩnh cửu”, hay nói chính xác hơn, loại này tồn
tại trên đời chỉ là để làm chồng, không hơn. “Loại người này sinh ra, lớn
lên chỉ để lấy vợ, khi lấy xong rồi lập tức phụ thuộc vào vợ, ngay cả trong
những trường hợp có những người rõ ràng là có cá tính hẳn hoi. Biểu hiện
chính của loại chồng đó - vật trang sức sáng giá. Đối với anh ta, không bị
cắm sừng là không thể được, cũng giống như mặt trời không thể không
chiếu sáng; nhưng tuân theo các quy luật tự nhiên, loại chồng này không
chỉ không bao giờ biết việc mình bị cắm sừng, mà thậm chí không bao giờ
có thể biết”. Veltraninov tin tưởng sâu sắc rằng có hai loại người như thế và
Pavel Pavlovich Trusoski ở thành phố T. thuộc một trong hai loại người đó.
