Sau một năm, Người chồng vĩnh cửu được nhà phê bình đưa vào danh
sách các tác phẩm dẫn chứng cho sự tiến bộ nghệ thuật của văn học Nga:
“Nền văn học của chúng ta hiện đang nở rộ trong toàn bộ ý nghĩa của từ đó;
nó mở rộng, khai triển, trong khi các nền văn học khác, chẳng hạn như văn
học Pháp, văn học Đức, Anh - hoặc suy thoái, hoặc ngưng trệ (…). Phần
lớn các nhà văn của chúng ta thậm chí không dừng lại ở sự phát triển của
mình, mà tiếp tục những bước đi mới khi họ đang còn cầm bút. Chẳng hạn
Turghenev đã trưởng thành vượt bực ngoài sự mong đợi của Belinski.
Chẳng hạn như Lev Tolstoi vươn lên ngày mỗi vững vàng, chắc chắn, và
vẫn tiếp tục vươn lên ngày một cao hơn. Chẳng hạn như Dostoevski, mặc
dù còn có những dao động, cũng đang vươn lên cao, và đối với phê bình
Nga thật rõ ràng, thí dụ, với truyện vừa Người chồng vĩnh cửu của mình
nhà văn ấy đã tiến được một bước mới trong sự phát triển những tư tưởng
của mình”.
Đó là những lời đánh giá của người đương thời xuất sắc về nhà văn. Hi
vọng người đọc hiện đại sẽ tìm thấy những vấn đề mình quan tâm, những
vấn đề gần gũi trong thiên truyện từng được viết hơn một thế kỉ trước bởi
một thiên tài, một “nhà hiện thực Nga nghiệt ngã”.
