William Saroyan
Người có trái tim trên miền cao nguyên
Dịch giả: Huy Tưởng
Chương 22
TUYÊN CHIẾN
Cái ý chính ở đây là thử thăm dò trong một truyện cười ra nước mắt, sự
tương hệ giữa tuyên truyền và những biến cố thực. Ngày nay, với những
phương tiện và môi trường giao thông hiện đại, chúng ta được sinh hoạt
mau lẹ, cái gì đến trước, biến cố hay lịch sử của nó? Khi nào tư tưởng và ý
định trở thành hành động, những phóng viên nhặm lẹ và hăng hái của báo
chí, truyền thanh, và truyền hình tại chỗ, trong chỗ, ngoài chỗ, qua chỗ, thì
sao? chiến tranh. Nếu ta nói chiến tranh, có chiến tranh và tất cả những
phương tiện thông tin hoạt động trở lại. Bác phó cạo trong truyện này là
bạn tôi, bác không ưa sự cuồng nhiễu. Còn người ngồi ghế cắt tóc, hay đứa
trẻ bán báo là ai, tôi xin nhường lại cho bạn đọc.
Vào ngày mùng ba tháng chín năm 1939, một thằng bé tên John chạy xộc
vào tiệm hớt tóc ở đại lộ Moraga, nơi tôi đang cắt tóc.
Nó nói, Tuyên chiến ở Âu châu rồi.
Ông Tagalavia tay buông lược, tay buông kéo.
Ông nói, Thằng ranh kia, ra khỏi tiệm ngay. Tao đã bảo mày rồi cơ mà.
Tôi hỏi thằng bé, Tên cậu là gì?
Nó nói, John.
Tôi hỏi, Cậu bao nhiêu tuổi?
Mười một.
Ông Tagalavia nói, Cút khỏi tiệm ngay.
Tôi có cảm tưởng là ông Tagalavia đang nói với thằng John, nhưng rõ ràng
là không phải thế. Ông đang nói với tôi, cũng không tự nói với mình.
John đã đi ra khỏi tiệm rồi.
Bác thợ cạo cởi áo choàng ra, và ném qua một bên.
Tôi hỏi, Ai ạ?
