Hai tháng trước đây, ở đâu vậy cà? Thế mà giờ đây tôi đang ở Helsingfors,
đêm mùa hè vẫn sáng trong, thật xinh đẹp và nhộn nhịp, một thế giới năng
động và cuồng nhiệt, những góc phố luôn lan toả một niềm thân ái đầy văn
minh. Những âm nhạc như là thứ thuốc phiện công hiệu nhất của con
người, trừ phi…Nhưng tôi chỉ cần âm nhạc. không là gì khác. Chúng ta tận
hưởng cơn cuồng nộ cổ điển mà dung dị của một con người, chiến đấu đến
cùng trong cô quạnh, vật vã cùng Thượng Đế và kiên khổ với thời gian,
ném mình vào cô tịch ngất ngưởng, để rồi phải mòn người đi đến bảy tám
cân, và rời căn phòng để bước ra ngoài thế giới cùng với một cái gì đó độc
lập, sống động vô hạn, điên cuồng, tuyệt diệu, cuồng nhiệt, báng bổ, thịnh
nộ, sùng ái, dịu dàng, không riêng một mà cũng không cho tất cả, nó lừng
lững và chói ngời với chính nó, đầy đặn và viên mãn một cách khó tin, một
giao hoà giữa thinh lặng và trống không, rồi âm thanh hoà quyện với những
sinh thể vô dung. Âm nhạc hiện ra. Một hoà khúc.
Finlandia, tôi nói. Cái chữ sao mà mạnh mẽ và hay ho một cách kỳ lạ. Tôi
sực nhớ ra, mình đang ở Phần Lan, trong một tiệm đàn ở đường Annakatu,
Helsingfors. Jean Sibelius cũng ở Phần Lan, chính nơi đây ông đã viết nên
Finlandia, và từ năm năm trước khi còn ở Mỹ, tôi đã nghe nó đến bây giờ,
nghe không ngừng nghỉ, nhưng nay được nghe Finlandia tại Helsingfors
chẳng phải là việc tầm thường chút nào.
Cô gái tỏ ra rất chân thành và nghiêm mật, nhấc kim để lên đĩa hát, quay
máy. Cô lùi lại vài bước và khiêm tốn đứng nghe. Sau cái im lặng, âm nhạc
bắt đầu lung linh nhập vào thế gian. Phần Lan.
Ôi Jesus Christ, con người quả là không có một nơi nào để đến. Và âm
nhạc đánh thẳng vào cái thế giới nhiễu nhương, đập tan địa ngục khỏi lầm
than, bất chấp hoang tàn, và xây dựng một xã hội bình đẳng. Này nhé, năm
ngoái ở nước Anh nhà vua lắng nghe và biết hết sự thật, ngày mai nữa ở
Nebraska một hài nhi lắng nghe và cũng chạm phải sự thật, rồi một trăm
