Nguyễn Thanh Hiện
Người đánh cắp sự thật
THIÊN CƠ
Việc thằng Rác, con trai ta, học hành chẳng đến đâu là ngoài mong muốn
của ta. Hay đấy là ý trời để nó làm người hái lượm? Có một điều không cần
phải bàn cãi gì nữa là việc con trai ta có mặt ở thế gian này là hệ quả tất
nhiên của cuộc nhận ra nhau giữa một người con gái lỡ thì và ta. Em sợ con
ta sẽ rất khó nuôi. Nàng lo lắng vì sinh thằng Rác thiếu tháng. Nhưng đấy
là tính từ đêm chung chăn gối đầu tiên, đêm sau lễ cưới. Tính từ đêm hôm
ấy thì thấy thiếu tháng thật. Còn ta thì ta tính từ hôm ta và nàng ôm nhau
hôn trên đồng Đất Sét. Tính từ hôm ấy thì đúng chín tháng mười ngày, ứng
với thời gian nằm trong bụng mẹ của một thai nhi.
Điều này có nghĩa nàng đã mang thai thằng Rác ngay từ phút ta và nàng
hôn nhau trên đồng Đất Sét. Khí vị ruộng đồng buổi sáng tháng giêng hôm
ấy đã làm nên cốt cách con trai ta. Cốt cách của con trai ta là cốt cách của
đất. Ta biết, và chẳng dám hé môi với nàng, vì đấy là việc thiên cơ. Thậm
chí khi vận dụng thành quả của cuộc cách mạng thi ca để đặt tên cho nó, ta
cũng cứ để nàng hiểu theo cách của nàng : Rác là thứ bỏ đi. Và hiểu thế thì
nàng mới yên tâm nuôi con trong một gia đình có cái huôn khó nuôi con
(xin nhắc lại là mẹ ta đẻ ba đứa, nhưng chỉ mỗi ta sống được tới tuổi trưởng
thành) Rồi nàng cũng trút được nỗi lo lắng.
Cũng giống như đất đồng Đất Sét, thằng Rác cũng chịu được thứ nắng mưa
khắc nghiệt của miền sông Tượng núi Tượng. Chưa đầy năm, con trai ta đã
biết đi, biết nói. Cha ta bảo vậy là ông yên tâm theo ông bà, vì đã nhìn thấy
đứa cháu trai nối dõi đã nên hình nên dáng.
Cứ tưởng đấy là cách nói của người già, không ngờ, chỉ mấy hôm sau đó
cha ta ra đi thật. Bấy giờ ta vừa lo cày bừa vừa lao vào việc soạn thơ,
chuyện dạy dỗ con ta giao hết cho nàng. Vừa biết đi biết nói là thằng Rác
đã bắt đầu tiếp nhận một giáo trình cơ bản về văn minh lúa nước. Nàng dạy
cho con biết đấy là con bò, đấy là hột lúa. Mới đầu là gọi tên thôi. Nhưng
tiếp đến là phải biết con bò để cày ruộng, còn hột lúa là để làm gạo nấu
