ngu ngơ của miền sông Tượng núi Tượng. Từ cuộc trần gian ảo hóa, ta
chuyển sang cuộc thiên thu lạnh lẽo vào năm 1798, năm vua tiểu triều
Nguyễn Bảo, con vua Thái Đức Nguyễn Nhạc, bị dìm sông. Nhưng ta phải
bắt đầu từ khúc dạo đầu. Trong khúc dạo đầu có nước mắt của mẹ ta. Lúc
lính phủ dẫn ta đi, mẹ ta khóc thật nhiều. Bà thương tiếc công trình tạo tác
của mình không còn thuộc về mình. Cái tạo vật được nuôi dưỡng bằng sữa
mẹ và cơm nhai là ta, lúc ấy được người đời gọi là thành nhơn. Nhưng gặp
lúc nước có binh lửa, dù là thứ binh lửa nào, thì thành nhơn còn có nghĩa là
tài sản chung của nước. Thấu hiểu luật trần gian, cha ta đã bắt ta cưới vợ từ
năm ta mười sáu tuổi, tức trước tuổi thành nhơn hai năm. Lúc lính phủ dẫn
ta đi thì vợ ta đang mang thai. Có nghĩa, trước khi đi làm lính cho chúa
Nguyễn, ta đã làm xong nghĩa vụ hậu duệ của một dòng họ. Cho nên khi
thấy mẹ ta khóc ta rất đau lòng, nhưng đồng thời cũng rất tự hào. Nếu như
mẹ ta đã sinh ra ta, thì vợ ta cũng sẽ sinh ra con ta, để dòng máu nhà ta
không hề bị đứt đoạn.
Ta, từ miền sông Tượng núi Tượng lăn ra tới phủ, rồi lăn tiếp ra kinh sư.
Thực sự lính phủ dẫn ta đi bằng hai chân. Nhưng quả tình là chỉ hơn hòn
đất một chút là biết đi và biết nói năng, vì mọi thứ xảy ra lúc bấy giờ đều
mù tịt đối với ta. Nghe nói đấy là phủ, là kinh sư, ta hay đấy là phủ là kinh
sư. Còn phủ là gì, kinh sư là gì, thì ta cũng mù tịt như hòn đất đồng Đất Sét.
Tiếp sau khúc dạo đầu là khúc đổi áo. Khi đã biết phổ hí khúc ta hát rằng,
mặc áo khố của vua ta đã biến thành những cái ta không phải là ta.
Có nghĩa, từ đấy cái bản lai diện mục người của ta bắt đầu cuộc ngẫu nhiên
trôi nổi vào các bến bờ trần gian. Bến bờ đầu tiên là thao trường tập binh
của chúa Nguyễn. Ở chốn thao trường, ta với đồng đội ta là những hình
nhân bằng xương bằng thịt đánh đấm nhau với đám hình nhân bằng rơm.
Tay ta cầm cày suốt mười mấy năm, giờ lại đổi sang cầm gươm, nên cũng
rất bỡ ngỡ. Có điều ngày nào cũng cầm nắm nó, miết rồi cũng thấy mến
tay. Trong cuộc hành binh dã ngoại về phía bắc, ta đã nhìn thấy sông Linh
Giang. Con sông đã ngăn đất nước ta thành hai miền nam bắc.
Và ta đã nghe nói ở phía bờ bên kia, vua Lê, ông vua chung của nứơc, đang
