NGƯỜI ĐÁNH CẮP SỰ THẬT - Trang 38

chức thứ sử, thái thú, tức chức trưởng châu, trưởng quận, còn các địa
phương thì vẫn còn giữ nguyên bộ máy hành chánh cũ. Ngồi ở kinh đô
Trường An, rồi kinh đô Lạc Dương, vua Hán chỉ huy các vị thứ sử và thái
thú làm công việc Hán hóa người Au Lạc. Nhưng rốt cuộc thì người Au
Lạc vẫn nói tiếng Au Lạc, vẫn ăn ngủ, đi đứng, nghĩ ngợi theo cách Âu
Lạc. Vào cuối thế kỷ thứ hai sau công nguyên, ở huyện Tượng Lâm có một
người, sử cũ gọi là Khu Liên, đã kêu gọi đồng bào mình đứng lên phá ách
cai trị của nhà Hán, rồi thành lập một nước mới là nước Chăm Pa. Từ đó thì
miền núi Tượng sông Tượng của ông Ruông lại tách ra khỏi Au Lạc đề
đứng vào Chăm Pa.
Từ cuối thế kỷ thứ hai đến cuối thế kỷ thứ mười lăm sau công nguyên, ông
Ruông gọi là thời kỳ lịch sử có nội dung phong phú. Trong khi những
người Âu Lạc ở Nhật Nam thành lập được nước mới, thì những người Âu
Lạc các quận Giao Chỉ và Cửu Chân phải tiếp tục chống cuộc xâm lược của
người Trung Hoa, đến thế kỷ thứ mười mới giành được chủ quyền, và sang
thế kỷ mười một thì triều Lý lấy tên nước là Đại Việt. Ông Ruông bảo có
thể nói đến thế kỷ thứ mười một sau công nguyên thì nước Âu Lạc cũ đã
trở thành hai nước mới là Đại Việt và Chăm Pa. Bấy giờ ở phía nam Chăm
Pa đã có nước Phù Nam có nền văn minh rất sớm và rất hiếu chiến. Và hậu
thân của Phù Nam là Chân Lạp và Ăng Co. Trong thế kỷ mười một thì các
vua Lý của Đại Việt đã đánh nhau với các vua Sinhavarman II (Sạ Đẩu) và
Rudravarman III (Chế Củ) của Cham Pa. Trong thế kỷ mười hai thì vua
Suryavarman II của Ang Co rủ vua Indravarman III của Cham Pa tiến đánh
Đại Việt. Nhưng sau đó thì vua Suryavarman II lại quay lại chiếm Cham
Pa. Rồi sau đó nữa thì lại đến lượt vua Indravarman III đánh chiếm Ang
Co. Trong thế kỷ mười bốn, vua Chăm Pa Sinhavarman III (Chế Mân) cưới
công chúa Huyền Trân, con gái vua Trần Nhân Tông của Đại Việt. Nhưng
sau đó thì vua Chế Bồng Nga của Chăm Pa lại cướp phá kinh đô Thăng
Long của Đại Việt. Ông Ruông bảo cũng chỉ vì chuyện muốn nới rộng bờ
cõi mà có sự bất hòa giữa ba nước đó. Hay cũng có thể là do nước nào cũng
muốn làm minh chủ vùng đất Đông Nam Á này.Vào cuối thế kỷ mười lăm,
triều Lê của Đại Việt đã lấy được đất của Chăm Pa từ huyện Tượng Lâm cũ