Qua tủi hổ và thất vọng, tôi vẫn còn giữ hy vọng là một buổi sáng nào
đó, quảng trường công chúng sẽ trả thù cho tôi… Trên quảng trường này,
người ta vừa nện tôi một trận nhừ tử; lưng tôi đau dần và lòng chán nản!
Nếu ngày mai một con tầu muốn nhận tôi và đưa tôi tới cùng trời cuối
đất, tôi sẽ đi – đào ngũ vì ghê tởm, bất phục tùng thật sự!
- Thế anh không nghe thấy tiếng Macxâye à?
Tiếng Macxâye bây giờ của các anh, nó làm tôi kinh khủng! Nó đã trở
thành một bài tụng ca Nhà nước. Nó chẳng lôi cuốn những người tình
nguyện, nó dẫn dắt những đàn cừu. Đấy không phải là tiếng mõ khua bởi
lòng phấn khởi thật sự, đấy là tiếng chuông kêu leng keng ở cổ đàn gia súc.
Con gà trống nào cất tiếng gáy trong trẻo trước lúc các trung đoàn
chuyển động? Tư tưởng nào xao xuyến trong những nếp cờ? Năm 93,
những lưỡi lê từ lòng đất nhô lên với một tư tưởng ở ngọn – như một ổ
bánh mì to!
Ngày vinh quang đã đến!
Phải, rồi các anh sẽ thấy cái đó!
Quảng trường Điện – Buôcbông.
Hôm tuyên chiến, chúng tôi đứng trước Viện lập pháp, cả ba người,
Theix, Avrian và tôi.
Trời nắng to, những người phụ nữ xinh đẹp xuất hiện với bộ quần áo
mới hoa cài ở ngực.
Viên Thượng thư Bộ Chiến tranh, hoặc một kẻ nào khác vừa tới lăng
xăng, trong một chiếc xe hòm mới, ngựa đóng hàm bạc kéo.
Dường như là một ngày hội của giới Thượng lưu, một yến tiệc, một Lễ
Tạ ân tại nhà thờ Đức Mẹ trong không khí thoảng mùi gấm vóc và hoa
thơm.
Chẳng có gì tỏ ra mối xúc động và niềm lo sợ bóp nghẹt mọi trái tim
khi người ta tuyên cáo Tổ quốc sắp rút gươm ra.
Những tiếng hoan hô! Những tiếng la hét!
