Có lẽ mày ngồi phệt lên trên rồi – đít mày đặt lên bài hùng biện của
tao rồi!
- Nhà số 105 phố này phải không?
- Đây rồi.
Tôi xuống xe.
Ban vận động của tôi nghèo kiết xác. Nơi gặp gỡ là một chuồng ngựa
bỏ hoang. Họa may chứa được ba trăm người.
Mọi người đến đông đủ.
- Thưa các bạn công dân!…
Tôi đã lấy những điều tôi kể với họ ở đâu? Ngay mào đầu, tôi đã tấn
công thế nào không rõ, nói về mùi phân ngựa, về cái phòng họp kỳ quặc, về
cảnh khốn khổ làm chúng tôi trở thành lố bịch. Tôi rứt lời nói của tôi từ
những bức tường rỉ phân và trên đóng những vòng mà một thứ kỷ luật cộng
hòa cũng muốn buộc chúng ta vào đó – như những con vật chở nặng!
Chà! không được!
Và tôi sấn tới, và tôi lồng lên châm biếm và phẫn nộ tự đến trong khi
nói.
Vài tiếng hoan hô vang lên khiến lòng thêm hăng. Lúc tôi nói xong,
mọi người từ tứ phía đổ xô tới bên tôi.
Ông chủ tịch buổi họp đứng lên tuyên bố:
- Các bạn công nhân, chúng ta sẽ bỏ phiếu về việc đưa Jăc Vanh-trax
được nhóm dân chủ xã hội cách mạng của quận chấp nhận làm ứng cử viên.
Một tiếng hoan hô của ba trăm con người nghèo khổ đó đã nhấn mạnh
lời tuyên bố long trọng kia.
Tôi thấy lạnh lưng, bởi vì cuộc thành công chưa chứng minh điều gì
cả.
Các nhóm nhỏ những người hoan hô đó đã được chọn lọc kỹ càng ở
những túp nhà cùng khổ, hơn nữa, trong số những người đã hoan hô tôi vì
giọng tôi nói vang như sấm, hoặc vì họ muốn tránh “phân biệt lộ liễu”, sẽ
