chấn chỉnh lại. Thằng bé Milton mười sáu tuổi nhìn ông nội bằng đôi mắt
khác.
Trong Thế chiến thứ hai ông nội tớ đã trải qua lắm chuyện mạo hiểm,
các bạn không tin nổi đâu. Chẳng hạn ông phải lòng con gái một viên sĩ
quan SS
[152]
, vì thế mà suýt nữa ông bị giết. Ông chạy thoát rồi trốn trong
một bãi rác, trong một cái, ta gọi là gì của con bò nhỉ?
Bộ da bò, phải không?
Đúng đấy. Sở dĩ trong bãi rác có bộ da bò, vì nó đã bị chuột gặm hết nửa
rồi và ông phải chống trả lũ chuột. Suốt bà ngày ông chui trong bộ da bò,
chống trả lũ chuột cho tới khi một ông cố đạo trông thấy, mới đem giấu ông
trong một nhà thờ, một năm sau lính Mỹ mới tới. Bao nhiêu năm qua ông
nội tớ ngồi trong một góc phòng, tớ không hề trò chuyện với ông mà ông
cũng không hề trò chuyện với bố. Ông vẫn chưa nói thạo tiếng Anh, nhưng
đó không phải là lý do để bào chữa. Nay tớ đã thu chuyện này vào băng và
bố mẹ tớ, bố mẹ tớ, Chúa ạ, hỏi để làm gì?
Clarence là một học sinh da đen, thông minh và nhút nhát. Nó ngồi cuối
lớp với ba em da đen khác và không bao giờ tham gia thảo luận. Nó với
mấy đứa kia thì thầm thì kể chuyện để cười riêng với nhau và cái trò bè
đảng xấu xa này khiến tôi bực mình. Song đồng thời tôi lại nghĩ rằng nếu
tôi là da đen thì đó chính là nơi tôi cũng sẽ ngồi, tuốt phía sau cái ghế
ghetto
[153]
nhỏ của tôi, để có thể kín đáo giễu cợt thầy giáo da trắng.
David cũng da đen, thông minh và không nhút nhát tí nào. Nó ngồi cạnh
chiếc cửa sổ lớn với đám bạn da trắng, đi ra đi vào có nhau. Khi tôi đặt câu
hỏi cho cả lớp thì nó giơ tay, rồi khi nó trả lời sai thì nó lắc đầu bực dọc nói
"Ô mẹ kiếp". Cả đám bắt chước nhưng không đứa nào nói "Ô mẹ kiếp"
được như David. Không đứa nào gây được vui nhộn như David. Nhiều học
sinh đổi giờ học chỉ để được học cùng lớp với David. Mỗi thứ Sáu, khi nó
đọc truyện và tiểu luận của nó thì cả lớp cười bò. Sáng thứ Hai vừa rồi tôi
ra khỏi giường. Hay tôi không ra khỏi giường. Tôi chỉ mơ thấy mình ra khỏi
giường thôi và bây giờ tôi không thể đoan chắc được với các bạn rằng tôi
nằm hay không nằm trên giường hay tôi chỉ mơ thôi hoặc có thể tôi mơ
