[74]
Marlowe, Christopher (1564-1593): Nhà soạn kịch, nhà thơ người Anh, được xem như kịch
tác gia Anh vĩ đại nhất và quan trọng nhất thời nữ hoàng Elizabeth, trước William Shakespeare.
[75]
Dryden, John (1631-1700): Nhà thơ Anh, kịch tác gia, nhà phê bình.
[76]
Victoria (1819-1901): nữ hoàng Anh.
[77]
Một hòn đảo, nơi nghỉ mát nổi tiếng ở phía Tây Tây Ban Nha.
[78]
[79]
Emerson, Ralph Waldo (1803-1882): Nhà thơ, nhà tiểu luận Mỹ, thủ lĩnh phong trào triết
học Tiên Nghiệm.
[80]
Thoreau, Henry David (1817-1862): Nhà văn, nhà triết học, nhà tự nhiên học người Mỹ, đề
cao tầm quan trọng của chủ nghĩa cá nhân.
[81]
[82]
Nguyên văn là “bitch”: con chó cái, mụ đàn bà nanh ác.
[83]
McCarthy (1909-1957): thượng nghị sĩ Mỹ, nổi tiếng vì đâu những năm 1950 đã hung hăng
mở chiến dịch truy bức ráo riết đảng viên và cảm tình viên đảng Cộng sản, kể cả trong những người
ngoại quốc sống lưu vong ở Mỹ. Trong số các nạn nhân có tiếng tăm phải kể đến Robert
Oppenheimer (cha đẻ của bom nguyên tử Mỹ) và vowjc hồng Rosenberg (xem chú thích ở Chương
6).
[84]
Thang điểm ở Mỹ như sau: từ A (giỏi) đến D (kém); A cộng (xuất sắc) là hơn A một chút,
A trừ là kém A một chút, nhưng vẫn hơn B.
[85]
Voodoo: một thứ nghi lễ tôn giáo pha trộn bùa chú, gốc gác ở châu Phi, theo những người
nô lệ truyền đến Trung và Nam Mỹ, hiện còn rất thịnh hành.
[86]
Tháng tư năm 1961, tổng thống Mỹ Kennedy, thông qua CIA, đã cung cấp phương tiện để
một số người Cuba lưu vong đổ bộ vào vịnh Con Heo nhằm lật đổ chính quyền Fidel Castro non trẻ,
song thất bại thảm hại.
[87]
Garotting: thắt cổ bằng cách siết “gông” sắt hay bằng dây thép.
[88]
Papa Doc Duvalier tức Duvalier Cha, tên là Francois Duvalier (1907-1971): nhà độc tài
Haiti. Sau khi ông này chết, con trai ông ta – cũng là một nhà độc tài – là Baby Doc lên kế vị cho tới
năm 1986.