Alexandre Dumas
Người thầy dậy đánh kiếm
Dịch giả: Đoàn Doãn
CHƯƠNG 12
Khi Catherine chết, Paul Đệ Nhất lên ngôi vua, mà nếu Alexandre, con trai
ông, nghe theo chủ định người ta đã dành cho mình, thì ông đã bị đi đày
vĩnh viễn. Bị triều đình bắt đi đày, luôn phải sống cách biệt với các con,
chúng đã được bà nội là Catherine nuôi dạy. Hoàng đế mới giải quyết
những công việc đã từ lâu được thiên tài của Catherine và sự tận tuỵ của
Potemkine chi phối, với một tính tình đa nghi, dữ tợn và lạnh lùng. Chỉ
trong một thời gian ngắn trị vì, ông đã tạo nên một cảnh tượng gần như
không hiểu nổi đối với dân chúng, các nước láng giềng và các vua anh em.
Tiếng kêu thê thảm của Catherine II sau ba mươi bảy giờ hấp hối đã tuyên
bố trong hoàng cung Paul Đệ nhất là nhà vua nước Nga. Nghe tiếng kêu ấy,
hoàng hậu Marie và các con quỳ xuống trước chồng và bà là người đầu
tiên hoan nghênh Nga hoàng. Paul nâng vợ con dậy, trấn an họ với lòng tốt
của vua tôi và cha con.
Ngay lúc đó, triều đình, các chỉ huy quân đội, những đại lãnh chúa và triều
thần, lần lượt đến trước mặt ông, quỳ gối theo thứ tự. Mỗi người theo hàng
ngũ và thâm niên, phía sau họ là một phân đội được đưa về lâu đài bảo vệ
và đưa đến gần Gattchina, chỗ ở cũ của Paul. Họ đã thề trung thành với
Nhà vua mặc dù hôm trước họ còn canh giữ ông như là người tù hơn là
người được thừa kế. Ngay lúc ấy những tiếng hô hiệu lệnh, tiếng binh khí,
tiếng sột soạt của ủng, gươm vang lên khắp ngôi nhà khi nữ hoàng
Catherine vừa đi vào giấc ngủ vĩnh viễn. Paul Đệ nhất được tôn vinh
Hoàng đế và con trai ông, Alexandre, là thái tử, được chỉ định là người thừa
kế ngôi vua.
Paul lên ngôi sau ba mươi lăm năm bị tước bỏ, trục xuất, khinh bỉ, và ở vào
tuổi bốn mươi ba, ông là chủ một vương quốc mà trước đó ông chỉ là một
tù nhân. Trong ba mươi lăm năm ấy ông đã đau khổ nhiều do đó cũng học
hỏi được nhiều. Vì vậy ông xuất hiện trên ngôi vua trong túi đầy những luật
lệ được thảo ra trong cảnh tù đày, những luật lệ ông hối hả thực hiện liên
