luôn luôn tụ tập ở nhà bà ta rồi dắt bà cụ Gu-nhi-kha về kể chuyện. Bà cụ
còn nhớ cả về Na-pô-lê-ông. Khi bà cụ bắt đầu kể chuyện, là tôi cứ ngồi
dán vào một góc nhà, chỉ sợ lọt ra ngoài tai mất từng chữ nhỏ.
- Kể chuyện Rô-bin-xơn cho chị nghe ấy à? Tôi quên đến một nửa rồi.
Tôi đọc truyện ấy đã lâu lắm...
- Anh nhớ lại đi. Và cứ kể cho tôi nghe tất cả những chỗ anh còn nhớ
vậy.
- Được, để thử xem.
Tên trung úy cố moi lại ký ức, cặp mắt lim dim.
Ma-ri-út-ka giải chiếc áo da lên tấm ván giường rồi ngồi vào một góc
bếp lò.
- Lại đây, chỗ này ấm hơn!
Tên trung úy trèo lên. Bếp lò cháy vui vẻ ấm áp:
- Thế nào! Kể đi. Tôi sốt ruột không chịu được nữa rồi. Tôi rất mê nghe
chuyện.
Tên trung úy chống lên khuỷu tay rồi bắt đầu:
- Ngày xưa, có một nhà giàu sống ở thành phố Li-vớc-pun. Anh ta tên là
Rô-bin-xơn Cờ-ruy-dô-ê...
- Thành phố ấy ở đâu nhỉ?
- Ở nước Anh... một người nhà giàu tên là Rô-bin-xơn Cờ-ruy-dô-ê.
- Khoan đã! Anh nói: một người nhà giàu à? Tại sao trong tất cả mọi
chuyện lúc nào người ta cũng nói đến những người nhà giàu với những sa-
hoàng? Thế còn người nghèo không bao giờ người ta đặt chuyện về họ à?
Tên trung úy lúng túng trả lời:
- Không bỉết. Tôi chưa bao giờ nghĩ tới điều ấy cả.
- Đích là tất cả mọi chuyện đều do người giàu đặt ra. Nói cho cùng thì
cũng như tôi đây thôi. Tôi muốn làm thơ nhưng lại kém văn hóa; nếu không
thì tôi đã có thể viết rất hay về chuyện những con người nghèo khổ. Nhưng
không sao! Tôi sẽ học thêm chút ít và tôi sẽ viết...