Antonio không, đã nói: “Presto đáng sợ trong sự nổi loạn tuyệt vọng của
anh”. Nhưng đấy không phải lời một người Mỹ, hơn nữa ông ta lại nói một
câu khó hiểu nữa. Nhà văn nói đến sự nổi loạn nào, nổi loạn chống lại ai?
Và người ta mau chóng quên câu nói này. Chỉ còn Antonio Presto vẫn giữ
gìn cẩn thận trong ký ức lời nhận xét của người ngoại quốc ấy, nó xuyên
vào tận đáy tâm hồn anh.
Đó là sự nổi loạn của kẻ quái dạng bị thiên nhiên bớt xén, mong muốn có
cuộc sống đầy đủ giá trị của con người. Là cuộc đấu tranh bi thảm vì vô
vọng.
Nhưng anh cũng vất vả mới giành được quyền biểu diễn bi kịch. Những
năm đầu người ta bắt buộc anh chỉ được xuất hiện trong những vai khôi hài,
chỉ được uốn éo, nhăn nhó, nhận những cú đánh, đạp và ngã xuống để làm
vui cho khán giả. Trong nhật ký của anh đã ghi những dòng sau:
“12 tháng 3.
Tối qua tôi đã đọc kịch bản mới. Nó làm tôi tức giận. Một kịch bản ngu
ngốc, một vai ngu ngốc dành cho tôi vậy.
Hôm nay đến gặp giám đốc, tôi nói với ông ta:
- Cái phòng kịch bản của ông có thể nghĩ ra kịch bản nào ngu ngốc hơn
nữa không. Khi nào chấm dứt cái nạn này?
- Khi mà công chúng thông minh hơn và không còn thích những bộ phim
như thế. Chúng đem lại dollars, có thế thôi. - Ông ta đáp.
Lại những đồng dollars! Tất cả là vì chúng.
- Nhưng chính ông đang trụy lạc hóa khán giả, làm hỏng thị hiếu của họ
bởi cái thứ đê tiện ấy! - Tôi kêu lên.
- Nếu ông có quan điểm như thế, tốt hơn ông hãy làm nhà giáo dục ở một
trường học của những thiếu nữ đức hạnh. Xí nghiệp của tôi là thương mại,
không phải là sư phạm. Đã đến lúc ông phải hiểu điều đó. - Ông giám đốc
bình tĩnh bác bỏ.
Liệu có thể tiếp tục đối thoại với con người như thế không? Tôi nổi
khùng bỏ đi. Trong cơn tức giận vì bất lực sáng hôm ấy, tôi cố tình chơi
trội, cường điệu chính mình, uốn éo làm bộ thằng ngốc. Đây này! Hãy nhận
lấy cái mà các người chỉ cần đến nó! Trong khi ấy tôi lại nghĩ: “Chẳng lẽ
đạo diễn không bắt ngừng trò hề của tôi?”. Nhưng ông ta lại không bắt
