khuôn mặt ấy, một khuôn mặt mới mà tôi đã có từ ngày đó. Ðó là khuôn
mặt của tôi. Dĩ nhiên nó vẫn bị già đi, nhưng tương đối ít già hơn là đáng lẽ
nó phải bị. Nó bị ghi dấu bằng những nếp nhăn khô sâu trên làn da nứt nẻ.
Nhưng gương mặt tôi đã không bị suy sụp hẳn, như một vài gương mặt
xinh đẹp đã từng bị. Nó vẫn giữ được những đường nét cũ, nhưng thực chất
của nó đã bị tàn phá. Tôi có một khuôn mặt bị tàn phá.
Thế đấy, tôi mười lăm tuổi rưỡi.
Trên chuyến phà qua sông Cửu Long.
Cái hình ảnh kéo dài suốt chuyến qua sông.
Tôi mười lăm tuổi rưỡi, không có tiết mùa nào cả nơi phần đất đó của thế
giới, chúng tôi chỉ có một mùa, nóng bức, đơn điệu, chúng tôi ở trong một
vòng đai dài nóng bức của trái đất, nơi không có mùa xuân, không có sự
phục hồi.
Tôi đang ở trong một trường nội trú tại Sài gòn. Tôi ăn và ngủ ở đó, nhưng
theo học trường trung học của người Pháp. Mẹ tôi là một giáo sư và bà
muốn con gái của bà có một trình độ học vấn trung học. "Con phải theo học
trường trung học." Những gì đã từng là đầy đủ cho bà không còn đủ cho
con gái bà nữa. Trường trung học và kế đó là một mảnh bằng kha khá nào
đó về toán. Ðó là những điều đã được nói nhai nhãi vào tai tôi từ khi mới
bắt đầu cắp sách đến trường. Không bao giờ tôi dám nghĩ đến việc có thể
trốn thoát khỏi cái mảnh bàng về toán đó cả, nên tôi vui lòng trao cho bà
niềm hy vọng đó. Mỗi ngày tôi nhìn bà hoạch định tương lai cho chính bà
và cho con cái. Rồi đến khi bà không thể hoạch định ra một điều gì lớn lao
cho những đứa con trai của mình nữa, thì bà liền trù tính những tương lai
khác, những tương lai để dùng thay thế, nhưng chúng cũng vẫn phục vụ
cho mục đích của chúng, chúng phác họa thời gian nằm phía trước. Tôi nhớ
đến những lớp học về kế toán của người anh kế tôi. Ở Trường Hàm Thụ
Phổ Thông - đủ các năm học, đủ các trình độ. Tụi con phải ráng theo cho
kịp, mẹ tôi vẫn thường nói. Nhưng chuyện học hành chỉ kéo dài được ba
ngày, không bào giờ được đến bốn hôm. Không bao giờ. Chúng tôi phải bỏ
học Trường Phổ Thông mỗi khi mẹ được bổ nhiệm đến nơi khác. Và lại bắt
đầu lần nữa ở nơi kế đó. Mẹ tôi đã tiếp tục như thế trong suốt mười năm.