NGƯỜI TÌNH - Trang 17

Chắc chuyện đó đã xảy ra như thế này: Tôi chỉ thử đội nó để nghịch mà
thôi, nhìn mình trong mảnh gương ở cửa hàng, rồi tôi chợt thấy rằng, bên
dưới chiếc mũ đàn ông đó, cái vóc dáng vụng về gầy gò, sự bất xứng của
tuổi nhỏ, đã biến thành một điều gì khác. Ðã ngưng là một sự áp đặt thô bỉ,
không thể tránh né của tạo hóa. Trái lại, đã trở thành một sự lựa chọn đầy
khiêu khích đối với hóa công, một sự lựa chọn của tinh thần. Bất chợt, tôi
nhìn thấy chính mình như một kẻ khác, như một người khác có thể được
nhìn, bên ngoài chính tôi, sẵn sàng cho tất cả mọi người, sẵn sàng cho tất cả
mọi đôi mắt, trong cái vòng lưu chuyển của những thành phố, những cuộc
hành trình, khát vọng. Tôi lấy chiếc mũ, và không bao giờ rời bỏ nó nữa.
Việc có nó, chiếc mũ này, mà chỉ một mình nó không thôi cũng đã làm cho
tôi trở thành một toàn thể, nên lúc nào tôi cũng đội nó. Ðối với những đôi
giày chắc là cũng rất giống như thế, nhưng đứng sau chiếc mũ. Chúng trái
ngược với chiếc mũ, giống như chiếc mũ trái ngược với tấm thân thể nhỏ
bé của tôi, và như thế chúng lại thích hợp với tôi. Tôi cũng luôn luôn dùng
chúng, đi khắp nơi với những đôi giày này, chiếc mũ này, ngoài trời, trong
mọi thời tiết, vào mọi dịp. Và xuống phố.
Tôi tìm thấy một bức ảnh của con trai tôi khi nó hai mươi tuổi. Nó ở
California với bạn, Erika và Elizabeth Lennard. Nó gầy gò, gầy đến nỗi
người ta cũng có thể nghĩ nó là một người Uganda da trắng. Nụ cười kiêu
hãnh, nhạo báng của nó đập vào mắt tôi. Nó đang cố gắng tạo cho mình cái
hình ảnh sai lạc của một gã bụi đời trẻ tuổi. Ðó là cái hình ảnh mà nó thích
nhìn thấy ở chính nó, nghèo nàn, với cái nhìn của đứa bé tội nghiệp đó, cái
thái độ của một người trẻ tuổi gầy gò nào đó. Bức hình này gần gũi nhất
với bức hình không bao giờ được chụp của cô gái trên phà.
Người đã mua chiếc mũ màu hồng vành phẳng với dây ruban đen lớn là bà
ta, người phụ nữ trong một bức ảnh khác, mẹ tôi. Tôi nhận ra bà dễ dàng
hơn trong bức ảnh đó, so với những bức ảnh chụp gần đây. Ðó là sân trong
ngôi nhà cạnh Hồ Tây ở Hà Nội. Chúng tôi chụp chung, bà và chúng tôi,
các con của bà. Tôi được bốn tuổi. Mẹ tôi ở chính giữa bức ảnh. Tôi nhận
ra cái cách đứng vụng về của bà, cái cách bà không mỉm cười, cái cách bà
chờ bức ảnh được chụp cho xong. Căn cứ vào gương mặt cau có, vào sự