NGƯỜI TÌNH - Trang 94

thanh lịch của công ty Messageries Maritimes, những chàng ngự lâm quân
của ngành tàu biển, những chiếc Porthos, D Artagnan, và Aramis, đã nối
liền Ðông Dương với nước Pháp.
Cuộc hành trình kéo dài hai mươi bốn ngày. Những chuyến tàu chở hành
khách giống như những thành phố, với những đường phố, những tiệm rượu,
những quán cà phê, những thư viện, những phòng khách, những cuộc hội
họp, những tình nhân, những lễ cưới, những cái chết. Những xã hội tình cờ
thành hình, ngẫu nhiên như ai cũng biết và không thể quên, nhưng chính vì
cái lý do đó mà chúng có thể sống được, và đôi khi thú vị không thể nào
quên. Ðó là những cuộc hành trình duy nhất mà phụ nữ từng thực hiện
được. Và đối với nhiều người trong bọn họ, cũng như đối với một số đàn
ông, chuyến đi đến vùng thuộc địa mới là cuộc mạo hiểm thực sự trong
toàn bộ những chuyến đi. Về phần mẹ chúng tôi, những chuyến du hành đó,
cùng với tuổi thơ của chúng tôi, luôn luôn là điều mà bà gọi là "những ngày
hạnh phúc nhất trong đời bà."
Những cuộc khởi hành. Chúng luôn luôn giống như nhau. Luôn luôn là
những cuộc khởi hành đầu tiên trên biển cả. Người ta luôn luôn rời bỏ đất
liền trong cùng một nỗi buồn phiền và tuyệt vọng, nhưng điều đó cũng
không bao giờ khiến cho con người ngừng lại không đi nữa, những người
Do Thái, những triết gia, và những kẻ du hành đi chỉ để mà đi. Và điều đó
cũng chưa từng ngăn phụ nữ đừng để cho bọn đàn ông đi, những phụ nữ
không bao giờ tự mình đi, những người ở lại phía sau để chăm lo nơi sinh
đẻ, dòng giống, tài sản, lý do cho cuộc trở về. Hàng nhiều thế kỷ nay, với
những con tàu, những cuộc hành trình kéo dài hơn và bi thảm hơn những
chuyến đi ngày nay. Một cuộc hành trình phải mất một thời gian dài để
vượt qua một khoảng cách nào đó. Người ta đã quen với những tốc độ con
người chậm chạp đó trên cả đất liền và mặt biển, đã quen với những sự
chậm trễ đó, những sự chờ đợi cho đến lúc có gió và thời tiết tốt đẹp đó, đã
quen với những khả năng có thể đắm tàu, với mặt trời, và cái chết. Những
chuyến tàu chở hành khách mà cô gái nhỏ da trắng biết thuộc về những
chuyến tàu chở thư cuối cùng trên thế giới. Chính trong lúc ấy, khi cô còn
trẻ, mà những đường hàng không đầu tiên đã được lập ra, và dần dần đã lấy