nhà nước vậy, lần khần mãi có chịu về hưu đâu. Nhưng cũng không phải nó
không muốn nghỉ hưu mà là sếp của chúng tôi không muốn cho nó nghỉ hưu
đấy thôi. Cục trưởng của chúng tôi là người vắt cổ chày ra nước, các người
có bực tức gì thì cứ đi tìm lão ấy mà nói, nói với tôi phỏng có ích gì? Lại có
một người nào đó buông một câu rất khó nghe nữa, lái xe cáu tiết: Muốn chờ
thì cứ chờ, không chờ được thì xuống mà đi bộ vậy! Nói xong thì vung quyền
đấm mạnh vào thùng xe. Rầm! Mọi người trên xe giật mình. Đưa mắt nhìn
thảo nguyên mênh mông với con đường hun hút, phía trước không thấy
người Nga, phía sau không thấy đồng bào mình; đây quả là hoàn cảnh như
người xưa nói: Trước không thấy làng, sau không thấy quán, huống hồ hoàn
cảnh chúng tôi là ở trên đất của một quốc gia, một dân tộc khác. Mọi người
đều đã nhận ra thực tế đáng sợ này nên những tiếng than thở chửi bới dần dần
lắng xuống, ai cũng cố gắng ngậm miệng, trong lòng như lửa đốt nhưng vẻ
mặt cố tình làm ra vẻ nhàn nhã ung dung chờ đợi. Có người huýt sáo mồm,
có người tựa đầu vào ghế nhắm mắt, có người đưa điếu thuốc mời lái xe,
động viên: Cứ bình tĩnh mà chữa, chúng tôi chờ, đừng vội. Có người xuống
xe và tôi cũng là một trong những người ấy.
Chúng tôi không dám đi xa bởi sợ tay lái xe cục cằn này mà sửa được
sẽ phóng chạy ngay, bỏ chúng tôi lại giữa mênh mông thảo nguyên này.
Nhưng đến ba giờ chiều, chiếc xe vẫn là một đống sắt bất động. Người hướng
dẫn chửi nhau một trận với lái xe, gương mặt trắng bệch gườm gườm nhìn lái
xe. Lái xe cũng giận dữ chẳng kém, tay cầm mỏ lết đập mạnh vào thùng xe,
vung chân đá vào bánh xe, chửi một câu rất tục rất bẩn rồi ngồi bệt xuống đất
phì phèo hút thuốc. Tôi cố thu hết can đảm đến bên anh ta, hỏi: Ông anh ơi,
chừng nào thì chữa xong? Anh ta trừng mắt nhìn tôi, gắt: Ông hỏi tôi, tôi hỏi
ai đây?
Thế là tôi yên tâm sải bước đi sâu vào trong lòng thảo nguyên.
Những lá cỏ non mềm cọ vào quần tôi kêu lên lạo xạo, tay tôi thi
thoảng lại vung ra ngắt những đóa hoa dại to bằng nắm tay màu đỏ sậm. Một
