Trong thập niên bảy mươi, khi làm công nhân thủy lợi, nhà bếp của đội
sản xuất dùng bột mì để làm bánh bao, cứ mỗi ký bột khô nặn thành bốn
chiếc. Kỷ lục ăn của tôi và cũng là của toàn công trường là mỗi bữa tôi ăn
bốn chiếc bánh bao, đột xuất cũng có khi có thể ăn đến sáu bảy chiếc.
Năm 1976, tôi nhập ngũ, kể từ đó con đường đói khát của tôi rẽ sang
một hướng khác. Từ tiểu đoàn tân binh, tôi được bổ nhiệm về đơn vị mới, tôi
ăn một lúc đến tám chiếc bánh bao mà trong bụng vẫn còn cảm thấy trống
không. Đầu bếp nói với cấp dưỡng viên: “Hỏng rồi, đơn vị ta đã có một chiếc
thùng tô nô vừa mới đến!”. Cấp dưỡng viên cười nói: “Sau một tháng, ăn
không nổi nữa đâu!”. Quả nhiên, sau một tháng, tôi chỉ có thể ăn được hai
chiếc bánh bao to bằng nắm tay mỗi bữa ăn, còn bây giờ, chỉ cần một chiếc là
đủ.
Cho dù, những năm tháng ấy không còn đói nữa, trong bụng cũng đã
bắt đầu có dầu mỡ, có chất tanh, nhưng mỗi lần dự tiệc là trong lòng tôi luôn
luôn có một nỗi sợ mơ hồ là mình sẽ ăn không đủ no nên tôi ăn uống một
cách vội vàng, không hề quan tâm đến người chung quanh đang nhìn mình
như thế nào. Nhưng có điều, sau mỗi lần ăn no là tôi lại hối hận: Vì sao mình
lại không ăn từ từ được nhỉ? Vì sao tôi lại không thể gây được thiện cảm cho
mọi người là mình xuất thân cao quý, nho nhã được nhỉ? Bởi vì trong xã hội
văn minh này, ăn nhiều là biểu hiện của một sự vô giáo dục, bao nhiêu người
đã công kích vì sức ăn quá kinh khủng, ăn cắm cúi vô tư đến độ quên mình
của tôi. Tôi cảm nhận rằng, lòng tự tôn của mình đã bị tổn hại quá lâu rồi,
bèn hạ quyết tâm lần ăn sau sẽ tỏ ra nhã nhặn một tí, nhưng rồi rất nhiều lần
sau đó, tôi vẫn bị những người nhã nhặn công kích là tôi ăn quá nhiều, ăn quá
nhanh, chẳng khác nào một con sói đói. Từ đó, lòng tự tôn của tôi càng bị
xúc phạm nghiêm trọng. Lại trong một lần ăn cơm khác, tôi tự dặn lòng: Ăn
ít, ăn chậm, không được đến trước mặt người khác gắp thức ăn, khi ăn không
được để cho những âm thanh chóp chép vang ra ngoài, ánh mắt đừng liếc
ngang liếc dọc, đũa không được gắp nhiều mà chỉ được phép gắp một cọng
