tinh chất, không sợ bị đập vỡ, cũng không ngại gì lửa đốt, đúng là một bảo
bối! Mẹ tôi dùng nó để luộc rau dại, nấu rễ cỏ, hết nồi này sang nồi khác, đổ
ra trông giống với thức ăn dành cho lợn để nuôi sống anh chị em chúng tôi
cho qua ngày đoạn tháng.
Đã có rất nhiều bài viết về ba năm kinh hoàng này, hầu hết đều xem nó
tối đen như mực, không có chút sinh khí, không có chút lạc thú nào. Điều này
không hoàn toàn chính xác, chí ít là đối với bọn nhóc chúng tôi, thời kỳ này
vẫn đem lại nhiều hoan lạc. Đối với kẻ đói, tất cả những gì gọi là hoan lạc
đều có liên quan đến chuyện ăn. Lúc ấy, trẻ con là những “tinh linh” kiếm
thức ăn, chúng tôi chẳng khác nào Thần Nông trong truyền thuyết đã thưởng
thức đủ mùi vị của các loại côn trùng và cống hiến không nhỏ vào trong phổ
hệ thực phẩm của nhân loại. Những đứa trẻ lúc ấy hầu hết vác cái bụng tròn
vo và chiếc đầu to một cách lạ lùng trên đôi chân khẳng khiu như que củi, tôi
là một trong những đứa trẻ con ấy. Chúng tôi kết bè kết nhóm đi kiếm ăn từ
đầu thôn đến cuối thôn, từ thôn trong đến thôn ngoài. Ngoài rìa làng của
chúng tôi là một vùng đầm trũng không nhìn thấy bờ bên kia, nước giữa đầm
sâu bao nhiêu chúng tôi không thể biết, chỉ thấy cỏ hoang ngút ngàn chung
quanh. Vùng cỏ hoang này chính là kho thực phẩm, đồng thời cũng là nơi
chơi đùa hoan lạc của chúng tôi. Ở đó chúng tôi có thể nhổ cỏ lên mà ăn rễ
non, vừa nhổ cỏ vừa ca hát, vừa nhai vừa ca hát, bộ dạng vừa giống như bò
dê vừa giống như ca sĩ. Chúng tôi là những ca sĩ bò dê của thời đại! Tôi
không thể quên được những con châu chấu mập ú đến độ toàn thân láng bóng
ở nơi ấy, nướng chín thì có màu đỏ sậm, rắc thêm vào một ít muối thì mùi vị
không chê vào đâu được, chất dinh dưỡng lại càng không kém bất cứ một
loại thực phẩm nào khác. Năm ấy châu chấu cực nhiều, có thể xem đó là
nguồn thực phẩm trời ban cho chúng tôi. Tất cả mọi người trong làng - từ ông
già bà cả cho đến nam phụ lão ấu - đều xách giỏ ra đây để bắt châu chấu, tôi
là tay quán quân trong chuyện này, mỗi buổi sáng có thể bắt đầy cả một giỏ.
Tôi có một bí quyết rất đơn giản: Trước khi bắt châu chấu cần phải hái một
nắm cỏ non thơm vò nát rồi xoa thật kỹ đôi bàn tay. Con châu chấu bị bắt
trong lòng bàn tay rồi nhưng chỉ cần sơ ý là nó sẽ bay vù. Tôi đoán nó có thể
ngửi thấy thịt người trong tay mình, do vậy dùng cỏ thoa tay là để tiêu diệt
mùi da thịt đi. Sức bật của châu chấu là rất lớn, mỗi cú nhảy của nó có thể
đến năm bảy mét, nhưng khi tôi dùng cỏ xoa tay, tôi có mở lòng bàn tay ra
chúng cũng không thèm nhảy nữa. Để được nhận thưởng của bà nội, tôi
