Latinh”, nguyên nhân chủ yếu là bởi “truyền thuyết là rường cột quán thông
lịch sử và văn học”.
Quê tôi cách quê của Bồ Tùng Linh ba trăm dặm, những chuyện về yêu
ma quỷ quái ở quê tôi đặc biệt nhiều, trong đó có rất nhiều chuyện xem ra
không khác lắm với truyện “Liêu Trai”. Tôi không biết là người quê tôi sau
khi xem “Liêu Trai” xong thì kể lại cho nhau nghe hay là những chuyện ở
quê tôi có trước “Liêu Trai”, nhưng trong lòng tôi vẫn mong những câu
chuyện yêu ma hồ ly ở quê tôi là có trước. Tôi nghĩ năm ấy, khi Bồ tiên sinh
đặt một bàn trà thuốc dưới gốc cây cổ thụ trước cổng nhà và mời người đi
đường thưởng trà và kể chuyện, một người nào đó ở quê tôi đã từng thưởng
thức trà và đem những câu chuyện ở quê tôi kể cho tiên sinh nghe.
Trong sáng tác của mình, tôi kể không nhiều lắm về ma quỷ thần thánh.
Trong “Hương giày cỏ” tôi có kể một ít, “Tổ tiên có màng chân” cũng có đề
cập loáng thoáng. Nhưng tôi phải thừa nhận một điều là, những câu chuyện
yêu ma quỷ quái nghe được từ thuở niên thiếu này đã ảnh hưởng đến tôi
không ít, nó hun đúc nên lòng kính sợ đối với tự nhiên vũ trụ, thậm chí còn
ảnh hưởng đến phương thức cảm thụ thế giới của tôi. Thời niên thiếu của tôi
trôi qua trong những cảm giác sợ hãi vây bọc. Khi tôi đứng một mình trong
những thửa ruộng cao lương, nghe thấy tiếng gió thổi qua và lá cao lương
rung lên xào xạc là toàn thân tôi tự nhiên lạnh toát, đầu tóc dựng đứng, những
cây cao lương xanh um như một sinh linh đang nhe nanh múa vuốt và bổ
nhào về phía tôi, tôi ôm lấy mặt kêu rú lên và bỏ chạy. Một con sông, một cây
cổ thụ, một phần mộ đều khiến tôi sợ hãi, nhưng suy cho cùng tôi sợ cái gì, tự
tôi không thể lý giải được. Nhưng có điều, tôi chỉ sợ cảnh vật tự nhiên ở quê
tôi, cảnh vật ở những vùng khác, cho dù là hùng vĩ bí mật đến mức nào cũng
không hề gây được cảm giác sợ hãi cho tôi.
Những truyền thuyết ở quê tôi liên quan nhiều nhất đến những người lạ
chuyện kỳ. Trong một bài viết nhỏ, tôi đã từng nói rằng: Trên một ý nghĩa
nào đó, lịch sử là tập hợp rất nhiều những câu chuyện truyền kỳ, sự kiện lịch
