Hai trường đoạn này có cách tạo hình khá tương tự nhưng hàm nghĩa
không hoàn toàn giống nhau, đoạn trước khôi hài, đoạn sau bi phẫn. Sức
sống cuồn cuộn cũng như tinh thần hy sinh giỏi “kêu lớn lần cuối cùng” của
dân tộc Trung Hoa có thể thấy ở những đoạn này.
Đã lâu lắm rồi, Trương Nghệ Mưu đã viết thư cho một vài anh em biên
kịch chúng tôi, nói anh ấy đang đọc cuốn “Sức sống của bi kịch” và rất khâm
phục cái tinh thần “thần rượu” trong cuốn sách ấy. Điều này cho thấy Trương
Nghệ Mưu chịu ảnh hưởng rất lớn từ cuốn “Sức sống của bi kịch”.
Nói tóm lại, bộ phim này vừa có tinh thần lãng mạn vừa có sắc thái
truyền kỳ, dã man và nhu mì thống nhất, hoạt kê và cao thượng thống nhất,
khôi hài và nghiêm túc thống nhất. Nếu phải tìm chỗ chưa đạt thì tôi có thể
nói: cần phải có cảnh lột da người mới đỡ nghiện; cần phải có một cánh đồng
cao lương hàng vạn mẫu, để Trương Nghệ Mưu và đội quay phim ngồi trên
máy bay mà quay mới đỡ nghiện.
Xin chân thành chúc mừng thành công của đoàn làm phim “Cao lương
đỏ”. Thái độ hoạt động nghệ thuật nghiêm túc, tinh thần hy sinh chịu đựng
gian khổ của các anh vĩnh viễn thúc giục tôi. Tài hoa của các anh khiến tôi có
một chút đố kỵ nhưng chủ yếu vẫn là khâm phục.
27-11-1987
