Tuy nói mạnh thế nhưng rồi Cóc cũng ra về trong thất vọng, vì đơn kiện
mà lại nạp cho lão Thái Thú Lí Ngư, lại thêm lão Trê, chắc là công tố, nắm
cái “Lí Dịch” nữa thì chỉ có nước tiền mất tật mang mà thôi. Có một điểm
cần lưu í là bức tranh có hai câu thơ Nôm nên tôi nghĩ rằng tất cả đều có thể
đọc theo trật tự chữ Nôm trừ phương Bắc, tức lão Thái thú. Vì vậy tôi cho
rằng người xưa đã khéo léo để nói rằng Trê đã lấy Dịch lí của Cóc, như vậy
“Lí dịch” đọc theo ngữ pháp tiếng Việt là “Dịch lí”.
Bức “Một phiên tòa”: Bức tranh diễn tả lại không gian và toàn cảnh
phiên tòa hết sức linh động, nó cho ta thấy người xưa đã biết được chuyện gì
sẽ xảy ra nếu phiên tòa xảy ra thực sự, ngay cả cho dù quan tòa là đồng
chủng với Cóc chăng nữa thì kết quả cũng thế mà thôi. Chính vì vậy mà khi
vẽ bức tranh, người xưa đã cho thấy điều ấy, từ Hội đồng, Thông ngôn,
Trạng sư cho đến Chánh án đều là Ếch, Nhái, Chão Chàng nhưng cũng đành
