những con sống ở vùng biển lạnh nước sâu. Những con chim sổng trên lục
địa, theo như ông Gould, sáng màu hơn những con sống ở đảo. Những con
côn trùng tồn tại gần bờ biển, như mọi nhà sưu tập đều biết, thường có màu
xám đồng. Những cây chỉ sống trên vùng bờ biển rất hay có lá dày. Một
người tin vào sự sáng tạo ra mỗi loài sẽ phải nói rằng những con sò này, lấy
làm ví dụ, đã được sáng tạo ra với màu sắc tươi sáng trong vùng biển ấm;
nhưng các con sò khác cùng loài trở nên tươi màu hơn bởi sự biến đổi khi
nó phát triển sang các vùng biển ấm hơn và nông hơn.
Khi một sự biến đổi dù ít có ích nhất đối với một thực thể sống, chúng ta
không thể nói mức độ ảnh hưởng tích tụ của sự lựa chọn tự nhiên và của
điều kiện môi trường sống từng cái là cụ thể là như thế nào. Chính vì thế,
những người thợ đóng móng ngựa hiểu rất rõ các con ngựa cùng loài có bộ
lông dày và tốt hơn khi chúng sống trong điều kiện thòi tiết khẳc nghiệt
hơn; song ai có thể nói trong điểm khác biệt như vậy bao nhiêu có thể là do
các cá thể có bộ lông ấm áp nhất gặp điều kiện sống thuận lợi và do đó
được bảo tồn qua nhiều thế hệ, và bao nhiêu là do ảnh hưởng của khí hậu
khắc nghiệt? Dường như, khí hậu cũng có ảnh hưởng nhất định tới bộ lông
của loài động vật bốn chân của chúng ta.
Tôi có thể đưa ra các ví dụ cho thấy cùng một biến thể được sinh ra trong
các điều kiện sống khác nhau rõ ràng mà chúng ta cảm nhận được; và mặt
khác, các biến thể khác nhau được sinh ra từ cùng một loài trong cùng điều
kiện sống. Những thực tế như vậy chứng minh tính ảnh hưởng gián tiếp của
điều kiện sống. Một lần nữa, vô số các minh chứng có thể được đưa ra bởi
các nhà tự nhiên học về loài không thay đổi hoặc biến đổi mặc dù sống
trong khí hậu hoàn toàn trái ngược, Như vậy tôi có thể nói chắc là ảnh
hưởng trực tiếp của điều kiện sống là rất yếu. Nhưng khi xét về mặt gián
tiếp, thì chúng lại đóng một vai trò quan trọng trong việc ảnh hưởng tới hệ
thống sinh đẻ, và do đó gây ra tính biến đổi; sau đó sự lựa chọn của tự
nhiên sẽ tích tụ tất cả các biến đổi có ích lại, dù là nhỏ, cho đến khi chúng
phát triển rõ ràng và đáng chú ý đối với chúng ta.
