nhau. Tuy nhiên khả năng sinh sản tốt của quá nhiều biến thể thuần hóa,
khác nhau lớn trong hình dáng bên ngoài, chẳng hạn như của chim bồ câu
hay cải bắp, là một thực tế đáng quan tâm; nhất là khi nó phản ánh có rất
nhiều loài, mặc dù rất giống nhau bên ngoài, lại cuối cùng bị vô sinh khi
đem lai giống. Tuy thế, vài xem xét cho rằng khả năng sinh sản của các
biến thể thuần hóa là ít đặc biệt hơn là như ban đầu người ta tưởng. Người
ta có thể chứng minh chỉ những sự khác nhau bên ngoài giữa hai loài không
quyết định mức độ vô sinh khi đem lai. Và chúng ta có thể áp dụng quy luật
tương tự cho các biến thể thuần hóa. Một số nhà tự nhiên học nổi tiếng tin
rằng quá trình thuần hóa lâu dài sẽ có xu hướng xóa bỏ sự vô sinh trong các
thế hệ liên tiếp của cá thể lai, mà ban đầu chỉ hơi bị vô sinh; và nếu là như
vậy, chúng ta chắc chắn không thể trông đợi tìm thấy được sự vô sinh xuất
hiện và biến mất trong điều kiện sống giống nhau. Cuối cùng, và điều này
đối với tôi cho đến giờ là xem xét quan trọng nhất, những giống động thực
vật mới sinh ra trong điều kiện thuần hóa bởi sự lựa chọn có phương pháp
và vô thức của con người, phục vụ mục đích và ý thích của anh ta, anh ta
không mong muốn cũng không thể lựa chọn, những biến đổi nhỏ trong hệ
thống sinh sản, hay những khác biệt khác trong thế trạng liên quan đến hệ
thống sinh sản. Anh ta cho các biến thể của mình ăn cùng loại thức ăn; đối
xử với chúng gần như nhau, và không mong muốn thay đổi thói quen cuộc
sống của chúng. Tự nhiên tác động đồng bộ và chậm chạp trong suốt những
quãng thời gian dài lên toàn bộ cơ thể cấu trúc, trong bất cứ phương cách
có thể tốt cho sinh vật và như vật tự nhiên hoặc là trực tiếp, mà có lẽ là gián
tiếp nhiều hơn, thay đổi hệ thống sinh sản của một vài con cháu của bất cứ
loài nào. Thấy được sự khác biệt trong quá trình lựa chọn, thực hiện bởi
con người và tự nhiên, chúng ta chắc sẽ không ngạc nhiên khi biết có vài sự
khác biệt trong kết quả.
Tôi đã nói như thế các biến thể của cùng loài lúc nào cũng sinh sản tốt khi
đem lai. Nhưng tôi cảm thấy không thể chống lại được bằng chứng của sự
tồn tại một mức độ nhất định tính vô sinh trong một số ít các trường hợp
sau, mà tôi sẽ trình bày ngắn gọn. Bằng chứng có sức mạnh mà dựa vào đó