phân tích tâm lí. Những phân tích tâm lí ấy chống lại hành động bằng cách
tuyên bố việc giết chết "vật thay thế người cha", tức vật tổ, là bất hợp pháp,
và khước từ thành quả bằng cách họ cự tuyệt những người đàn bà vừa được
tự do. Như thế từ trong ý thức tội lỗi của đứa con trai, họ đã tạo nên hai
điều cấm kị cơ sở của Totem giáo là những cái ở đây phải được thống nhất
hoàn toàn với hai ham muốn bị dồn nén của phức thể Edipus. Kẻ nào hành
động ngược lại điều đó, thì kẻ đó mắc tội ở cả hai điều chỉ bởi một vi phạm
duy nhất, những điều đã chế ngự xã hội nguyên thuỷ.
Cả hai điều cấm kị của Totem giáo mà tính nghi thức đều bắt đầu
bằng chúng không phải là có giá trị ngang bằng nhau xét về mặt tâm lí. Chỉ
có một trong hai điều đó, sự khoan hồng đối với con vật tổ là dựa hoàn toàn
trên các động cơ tình cảm; người cha đã bị loại trừ, nhưng trong thực thế
thì vẫn không làm gì hơn được nữa. Còn cái kia, tức là việc cấm loạn luân
cũng có được một lí do thực tế đủ mạnh. Nhu cầu tình dục đã không liên
kết những người đàn ông lại với nhau được, mà là chia rẽ họ. Giả như
những người anh em đó liên minh với nhau để chiến thắng người cha, thì
bất cứ người nào cũng là tình địch (Nebenbuhler) của người khác trong
quan hệ với phụ nữ. Giống như người cha trước đây, mỗi người đều muốn
giành lấy cho mình mọi thứ, và trong cuộc chiến đấu của từng người chống
lại mọi người khác đã huỷ diệt đi một thiết chế xã hội vừa mới ra đời. Thế
là chẳng còn một kẻ mạnh áp đảo, kẻ có thể tiếp nhận một cách thắng lợi
vai trò của người cha nào nữa ở đây. Thế là chẳng còn gì hết đối với những
người anh em, một khi họ muốn chung sống với nhau, ngoài việc chế định
ra điều cấm kị loạn luân, mà với nó tất cả đều cùng chối bỏ những người
đàn bà mà họ khát khao, cái lí do hàng đầu khiến họ trừ khử người cha.
Điều đó có lẽ diễn ra sau khi đã vượt qua được những rạn nứt to lớn giữa
họ. Thế là họ đã cứu thoát cái thiết chế là cái làm cho họ mạnh lên và cái có
thể dựa trên những tình cảm và hành động tình dục đồng tính, mà những
tình cảm và hành động ấy từng khát khao được thiết lập trong thời kì họ bị
xua đuổi. Cũng có thể đã diễn ra một tình trạng từng gây mầm mống cho