ấy không chứng minh được rằng dưới đời Hạ họ đã có mặt nơi đó, vì đời
Hạ cách đời Chiến quốc đến 1061 năm chớ không phải là gần nhau đâu, và
dân địa phương thờ vua nhà Hạ chỉ vì vua nước Việt đã khoe láo rằng ông
ấy là hậu duệ của vua nhà Hạ. Sự khoe láo nầy, rồi ta sẽ thấy là láo. Có lẽ
chính Câu Tiễn đã cho xây cất đền thờ để củng cố lời khoe láo của y.
Nhiều sử gia Tàu cứ dựa vào ngôi đền đó để mà quả quyết rằng vào đời
Hạ họ đã tới Cối Kê rồi. Nhưng Tả Truyện vốn biết rằng đó là láo nên ghi
chép sự thật là bờ Đông sông Hán còn do rợ Việt làm chủ hoàn toàn. Sông
Hán là phụ lưu của sông Dương Tử, chảy từ Bắc xuống Nam và cùng với
sông Hoàng Hà, sông Dương Tử và ranh giới Thiểm Tây và Tứ Xuyên tạo
thành một khu tứ giác mà người Tàu di cư tới lần đầu tiên vào thuở ấy.
Nhưng khu tứ giác đó, tức bờ Tây sông Hán là đất của ai? Chủ đất ở đó
thuộc một chủng mà họ gọi là Việt, lần đầu tiên trong sử của họ. Ở đó có
một cái núi mà dân di cư đặt tên là núi Kinh, đất đó họ gọi là đất Kinh
Man, tức đất Kinh của Man Mọi, hoặc Kinh Cức là đất Kinh có cây gai về
sau họ cũng gọi là đất Kinh Việt, tức đất Kinh của rợ Việt.
Tỉnh Hồ Bắc, nằm trong khu tứ giác đó, là đất của chủng Việt.
Danh xưng Việt chỉ mới xuất hiện vào thời nầy mà thôi, chớ trước đó,
tuyệt nhiên chưa có danh xưng đó.
Khoa khảo tiền sử chưa tìm được dấu vết chắc chắn của đời Hạ để biết họ
đã có văn tự hay chưa, nhưng mãi cho tới cuối đời Thương mới thấy dấu vết
của chữ Việt, mà chúng tôi gọi là tự dạng nguyên thỉ.
Chữ Việt nầy rất là kỳ dị. Nó chỉ là cái đuôi của chữ Việt trong thư tịch
Trung Hoa, mà dân ta gọi là Việt bộ Mễ (nhưng Tàu gọi là chữ Việt thứ nhì
đó là Việt bộ Nguyệt). Chúng tôi sẽ nói đến tự dạng nầy nhiều hơn.
Chúng tôi đã nói quá sớm rằng Việt từ Hoa Bắc di cư đi Nam Dương qua
Triều Tiên, Nhựt Bổn và Việt Nam. Đó chỉ là lỡ lời phải tiết lộ quá sớm,
