Trước khi 72 trang bản thảo cứu của ông L. Aurousseau ra đời, sử ta tuy
cũng có sai về đoạn đó, nhưng chưa bao giờ loạn như từ L. Aurousseau.
Người Âu châu họ không chịu được cái gì mơ hồ nên ông L. Aurousseau
ý thức được tầm quan trọng của Tượng Quận, đả kích phái đối lập H.
Maspéro bằng câu sau đây: “Nếu Tây Thiểm Tây của ông H. Maspéro về
Tượng Quận mà được nhận thì hậu quả trầm trọng của thuyết ấy đối với sử
địa cổ thời Việt Nam thật tai hại”.
Ta cũng ý thức như ông L. Aurousseau, nhưng ta nói trái lại, ta thay tên
ông H. Maspéro bằng tên của ông L. Aurousseau vì thuyết của ông L.
Aurousseau sai hơn và làm rối loạn cả đoạn cổ sử ấy của ta.
Ông H. Maspéro đặt Tượng Quận ở bên Tàu, thì không có hại gì cho sự
hiểu lầm về cổ sử Việt Nam hết, còn ông L. Aurousseau gọi Tượng Quận là
Bắc kỳ thì một sự kiện lịch sử lớn là nguồn gốc dân tộc Việt Nam phải bị sai
lạc.
Thuyết L. Aurousseau nguy hiểm hơn những lời khẳng định sai của sử
Tàu và Việt vì Tàu và ta chỉ khẳng định suông, không được ai tin bao nhiêu,
còn ông L. Aurousseau thì có chứng minh, khiến người yếu bóng vía và
thiếu phương tiện kiểm soát, có khuynh hướng tin theo.
Năm 1923, cũng cứ trong tập kỷ yếu BEFEO, mà ông H. Maspéro đã
trình bày năm 1918, ông L. Aurousseau bỏ ra đến 72 trang báo lớn để tìm
Tượng Quận, Tây Âu và Âu Lạc, bằng cách ngụy tạo sử liệu:
Ông viết: “Mặt khác chúng ta biết rằng những cuộc Nam xâm của nhà
Tần bắt đầu từ năm 221 T.K. bằng cuộc viễn chinh đi qua Ngũ Lĩnh và
những cuộc Nam xâm ấy kết thúc năm 214 T.K. với sự thành lập ba quận
Nam Hải, Quế Lâm và Tượng Quận. Hai quận đầu đã được biết và được
định vị trí tại tỉnh Quảng Đông và Quảng Tây (ngày nay), chỉ còn quận thứ
ba, tức Tượng Quận.
