Tàu, nhưng lính đó quá ít, thế nên khi Thục Phán xâm lăng, họ chống lại
không được.
A) Tần Thỉ Hoàng đã huỷ bỏ chế độ tiểu bang thì không thể còn kẻ
nào mang tước Vương được hết.
B) Khi Tần Thỉ Hoàng chết rồi thì nước Tây Âu, tức hai tỉnh Quảng
Đông, Quảng Tây và một phần đất giữa Quảng Tây và Vân Nam
(đó mới đích thị là Tượng Quận) đã lọt vào tay Tàu rồi từ lâu. Vậy
Thục Phán ở đâu mà xâm lăng Cổ Việt được, vì ở đâu cũng đã là
của Tàu rồi.
C) Nếu Thục Phán ở Cao Bằng thì y là dân của nước Cổ Việt mà như
vậy thì làm thế nào mà có sự kiện xâm lăng khi dân Cần Thơ đánh
lấy Sài Gòn. Đó là một nội loạn ấy chớ.
Tóm lại ngoài cái việc nói liều rằng An Dương Vương là Tù trưởng ở
Cao Bằng, sau đó ông L. Aurousseau lại biến ông ấy thành người nước
ngoài mà không chỉ được là ở đâu. Thế mà ông lại bác sử ta lung tung, bác
cả niên đại của trào An Dương Vương mà không đưa ra một tài liệu nào
hết, theo ông thì An Dương Vương chỉ trị có 2, 3 năm chớ không phải là 49
năm như sử ta viết.
Thuyết L. Aurousseau có thể tóm lược như sau:
1) Tần Thỉ Hoàng xua quân đánh nước Tây Âu, tức nước Bắc Kỳ
(nguyên văn). Nhưng Bắc Kỳ đã có nước, mà lại không có vua,
cũng không có chúa mà chỉ có lãnh chúa là Trạch Hu Tống bị giết
chết rồi. Tượng Quận là tên của xứ Bắc Kỳ, tức Tây Âu do Tàu đặt
ra, sau khi chiếm lấy nước Tây Âu.
2) Thắng xong, Tần Thỉ Hoàng giúp nước Bắc Kỳ tiến lên nhảy vọt,
nước ấy từ bao lâu nay chưa tiến lên khỏi chế độ bộ lạc, được vua
Tần ban cho một ông vua Lạc Vương. Thế là Tần Thỉ Hoàng không
phải đế quốc mà là một bậc thánh hiền rồi đấy.
