Dầu sao ông L. Aurousseau cũng cố làm cho ta thấy rằng Cổ Việt có bị
Tần Thỉ Hoàng chiếm.
Mà đó là sai sự thật.
Hết hai ông Tây, đến ông Tàu.
Giáo sư Trần Kinh Hoà, bị thuyết của giáo sư L. Aurousseau gợi ý, còn
thu hẹp Tây Âu hơn. Ông viết trong tạp chí Đại học Huế năm 1960 rằng
Tây Âu = Tây Vu.
Theo nghiên cứu của ông Madrolle, tác giả Le Tonkin ancien thì huyện
Tây Vu gồm các tỉnh sau đây của Bắc Việt: Vĩnh Yên, Phúc Yên, Bắc Ninh,
Sơn Tây, Phú Thọ. Nghiên cứu ấy đúng.
Thế nên ở đó có một tiểu vương quốc là Tây Vu dưới thời Triệu Đà.
Ta có thể suy luận mà đoán được rằng nơi đó là trung tâm văn hoá và
hành chánh của Cổ Việt, bằng vào cái luật nầy là dân tộc nào cũng đặt trung
tâm tại một vùng mà dân chúng sinh tụ nhiều nhứt.
Hà Nội ngày nay nằm trong tỉnh Hà Đông, nhưng xưa việc sinh tụ của
dân khác nay.
Bắc Ninh vào đời Cao Biền trở về sau vẫn cứ còn là trung tâm văn hoá
Hoa Việt, bằng vào quá nhiều di tích lịch sử lớn lao ở đó: Chùa Phật Tích,
đền Phù Đổng, bao nhiêu mộ quan nhà Hán, miếu Sĩ Nhiếp, chùa Khang
Tự, đình Đình Bảng. Cổ Loa thành và nhứt là thành Luy Lâu, kinh đô đầu
tiên của thuộc địa Giao Chỉ, tại làng Lũng Khê ngày nay.
Vua An Dương Vương đã đóng đô ở đó, Thái Thú Giao Chỉ đã đóng đô ở
đó, và trước nữa, Hùng Vương đã cũng đóng đô ở đó (Phú Thọ).
