Chàm: Hop
Mã Lai: Brhop
Ta có thể lôi kéo Hộp vào Brhop được, nhưng chúng tôi cứ cho là Mã Lai
vay mượn của Tàu, y như ta, và vay mượn tại Nam Dương chớ không phải
hồi còn là Bách Việt Hoa Nam, và tất cả đều vay mượn Hap của Trung Hoa,
bởi trong hàng ngàn món đồ bằng đồng pha Đông Sơn không có cái hộp
nào cả, mà chỉ có bình có nắp đậy, thì chắc chắn ta chưa biết chế tạo cái hộp
trước khi Mã Viện đến.
Thoạt tiên, chúng tôi lập ra cái giả thuyết rằng người Trung Hoa cưỡng
bách chúng ta nói tiếng Tàu. Khi ta độc lập rồi, ta bỏ tiếng họ, nói tiếng ta,
nhưng quên loại một mớ danh từ. Nhưng rồi chúng tôi thấy rằng giả thuyết
của chúng tôi đứng không vững. Nếu có sự cưỡng bách nói trên, thì sau hơn
một ngàn năm, không thể còn tiếng Việt được đâu. Họ có bắt ta nói tiếng
Tàu phải giống Tàu, nhưng không hề có bắt ta chỉ được phép nói tiếng Tàu.
