Việt Nam: Nước
Cao Miên: Tứk
Đờng được biến thành Đồng.
Nhưng cụ Trương Vĩnh Ký lại cho rằng tên cũ của sông Đồng Nai là một
tên Cao Miên, cụ có viết ra chữ rõ ràng. Không biết cụ đã thấy điều đó ở
đâu, chớ chúng tôi nghe tận tai người Mạ ở Biên Hòa gọi con sông ấy là
ĐẠ ĐỜNG.
Mà đừng tưởng họ bắt chước ta, biến Đồng thành Đờng. Có hằng lô,
hằng tá địa danh ở Biên Hòa là địa danh của họ mà ta phiên âm, chớ chủ
mới bắt chước chủ cũ thì có, không bao giờ chủ cũ bắt chước chủ mới cả.
Nếu biến Kontum thành Công Tâm chẳng hạn, người Sơ Đăng ở đó cũng
bất kể, cứ gọi nơi ấy là Kontum.
Bằng chứng chủ mới bắt chước chủ cũ còn dấu vết rành rành vì Nha
Trang (chủ mới Việt) chỉ là EA TRAANG (chủ cũ Chàm) có nghĩa là con
sông đầy lau lách, sậy, đế.
(Danh từ Trang trong Việt ngữ biến thành Tranh và Trảng).
Lại bằng chứng ở Hội An. Fai Fô (chủ mới Pháp) chỉ là Hoài. Phố (chủ
cũ Việt). Hoài là tên, còn Phố là con sông nhỏ. Con sông nhỏ ở đó xưa kia
tên là Hoài Phố.
Vậy sông Đồng Nai, chỉ là sông Đờng mà lưu vực có nhiều nai, chớ
không phải là đồng bằng có nhiều nai, như ta hiểu theo ngày nay.
Cũng nên nhắc rằng đất Phù Nam xưa ăn tận ra tới Nha Trang mà Chàm
chỉ mới chiếm sau thế kỷ thứ 9 còn Cao Miên thì không có bao giờ chiếm
được Nam Kỳ cả, theo khám phá mới nhứt của ông Pierre Dupont
(B.S.E.I.).
