Như vậy có nghĩa là tất cả các đảo Mã Lai đều nói y hệt như nhau.
(Nhưng bông Chămpa thì không được dùng để đối chiếu vì loại bông đó
của ta gọi là bông Đại hoặc bông Sứ chớ không gọi là bông Chămpa như
người Chàm vì họ là đợt II, nói khác một chút xíu).
Nếu như các địa phương Mã Lai nói khác nhau chút ít, chúng tôi sẽ ghi
rõ địa phương nào nói thế nào.
Và xin nhớ rằng:
A) Đảo Célèbes là đất của Mã Lai đợt I, thế nên khi nào một danh từ
mà Célèbes có thì kể như đó là danh từ đợt I, nên các nhóm khác là
Java, Sumatra, Mã Lai Á, Phi Luật Tân không có, mà Việt Nam thì
lại có, vì Việt Nam là Mã Lai hỗn hợp.
B) Những biểu đối chiếu mà không có Mã Lai, Chàm và Gia Rai
trong đó, xin quý vị chớ ngạc nhiên. Ba nhóm nói trên, chỉ là Mã
Lai đợt II. Mã Lai đợt I tuy đồng ngôn với Mã Lai đợt II, vẫn có
một số danh từ riêng.
Trước khi có kết quả của khoa khảo tiền sử và khoa chủng tộc học, không
hề ai biết rằng có nhóm Mã Lai đợt I cả, chỉ biết có nhóm II vì họ tự xưng
là Mã Lai. Tuy nhiên, nếu các nhà ngôn ngữ như ông H. Maspéro chẳng
hạn hoặc ông Cabaton chẳng hạn mà tinh ý một chút xíu, cũng biết các dân
tộc sau đây thuộc Mã Lai đợt I: Thượng, Việt, Miên, Miến, Tạng, Thái, vì
trong ngôn ngữ của sáu dân tộc đó, có quá nhiều danh từ của Mã Lai đợt I,
nhứt là Việt Nam thì gồm đủ cả hai đợt ngôn ngữ.
Ông Cabaton là người độc nhứt trên thế giới đã biết rằng đồng bào
Thượng là Mã Lai chớ không phải Cao Miên, nhưng không rõ cớ sao ông
lại không biết rằng Việt Nam cũng thế, vì ngôn ngữ Thượng không khác
Việt ngữ bao nhiêu.
