Ông G. Coedès đã nói một câu rất thông minh và rất bất ngờ: “Ai biết
người Lạc Việt của thời hai bà Trưng dùng ngôn ngữ nào thì nguồn gốc của
dân tộc Việt Nam sẽ là một vấn đề dễ giải đáp”.
Trong chương nầy, chúng ta tìm biết ngôn ngữ của hai bà Trưng đây. Hơn
thế, ta lại biết cả ngôn ngữ của vua Hùng Vương, nó khác hơn một chút xíu.
Đã bảo khoa khảo tiền sử cho ta biết rằng ở xứ ta có hai đợt Mã Lai hỗn
hợp, đợt II chính là người Nam Dương ngày nay, thế thì ta lấy tập tự vựng
Việt ngữ, trừ đi các tiếng Mã Lai Nam Dương thì lòi ra ngôn ngữ của vua
Hùng Vương là người của đợt I.
Mà ngôn ngữ của đợt I của vua Hùng Vương không có gì là bí hiểm. Đó
là Môn ngữ, Miến ngữ, Khơ Me ngữ và Thượng Việt ngữ, Tạng ngữ, Nam
Ấn ngữ.
Hai bà Trưng vừa nói Chơn (đợt I) mà cũng vừa nói Cẳng (đợt II).
Nhưng vua Hùng Vương các đời 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9 chẳng hạn thì không
hề biết Cẳng, bởi bọn đợt II chưa tới nơi.
Người Chàm, đa số là đợt II, nên chỉ biết Cẳng mà không hề biết Chơn.
Vì gồm đến hai đợt hỗn hợp nên Việt ngữ rất giàu. Chàm cũng thế,
nhưng như đã nói, đợt I của họ ở miền Bắc (Lâm Ấp) không liên lạc được
nhiều với đợt II (miền Nam) vì nước họ là những cái ô ngăn cách với nhau,
chỉ thống nhứt lỏng lẻo về chánh trị mà không thống nhứt về văn hóa, ngôn
ngữ miền Bắc không xuống miền Nam được và khi miền Bắc bị chiếm rồi
thì họ chỉ còn độc nhứt một đợt phương ngữ mà thôi là đợt II. Tuy đợt I và
đợt II cũng có rất nhiều danh từ giống nhau, nhưng đồng thời cũng có nhiều
danh từ khác nhau, như Chơn và Cẳng nói trên.
Nhựt Bổn cũng gồm hai đợt, nhưng họ không giàu lắm, và một cuộc hợp
chủng nào không rõ, có lẽ là với Hà Di (Aino) làm họ rất nghèo âm. Khi sự
nghèo túng ấy trở thành cơ hàn thì khó lòng mà giàu được. Ông Châm Vũ
