1.- Đất đai đã được khẩn hoang hết cả rồi, không còn nhóm nào có thể
tách riêng ra được để lấy Tánh khác. Họ đành chen chúc với nhau ở
vùng đất cũ với tánh cũ.
Hơn thế các thị trấn lớn đã bắt đầu thành hình dưới thời Chiến quốc
khi mà các chư hầu lớn mạnh hơn, xây thành to. Ở đó sự chen chúc
còn kinh khủng hơn là ở nông thôn nữa.
2.- Nếu thay đổi họ vì lý do chánh trị, người ta cũng lấy họ sẵn có
chớ không sáng tác, bởi lấy tên đất không được vì đã hết đất trồng
rồi, mà lấy tên chuyên môn mới cũng không xong vì tên chuyên
môn mới lạ, dễ bị tình nghi hơn là tên chuyên cũ là Mã của dòng
Mã Viện chẳng hạn. Vả lại, xem đi xem lại thì cũng chẳng có nghề
nào khác hơn là những nghề cũ.
3. Bài toán tránh kết hôn đồng tộc cũng càng ngày càng được giải
quyết dễ dàng, trong làng không có con gái khác họ thì sang làng
khác cưới vợ, làng khác không có thì sang huyện khác, tỉnh khác,
sang tận Tân Gia Ga và Da Kạc Ta được quá dễ dàng thì vài trăm
họ là đủ lắm rồi và một ngàn năm nữa chỉ sẽ còn có vài mươi họ mà
thôi.
*
* *
Dân Lạc Việt có họ hay không?
Theo nghiên cứu của ông Chéon thì người Mường, đồng bào cổ sơ của
ta, còn giữ được vài họ tối cổ là họ Ai, họ Kem, họ Khói, họ Sa, họ Xa, v.v.
hoàn toàn không phải là họ Trung Hoa.
Chắc xưa kia phải có nhiều họ hơn, nhưng vì chịu ảnh hưởng Việt, nên đa
số lấy họ Việt, mà họ Việt đích thị là họ của Tàu, vì chịu ảnh hưởng Tàu.
