Cái họ Sa trên đây thấy rất thường trong xã hội Chàm và Mã Lai Nam
Dương mà ta đã phiên âm khác, nhưng nó là Sa đấy. Thí dụ Sa Đẩu, châu
Sa Lý, bãi Sa Hoàng. Sa là tiếng mà Mã Lai đợt II có nghĩa là Một, lại có
nghĩa bóng là “Số Dzách”, “Năm Bờ Oanh”, Vang danh. Có lẽ đó là họ của
cấp lãnh đạo của người Mường và của nhiều xã hội Mã Lai đợt II khác.
Nhưng ta là Mã Lai đợt I, chắc họ của ta phải khác, nhưng không còn dấu
vết vì ta đã hợp tác với Tàu, toàn dân lấy họ Trung Hoa hết cả rồi, không
như người Mường họ còn giữ được cái gì, bởi họ bất hợp tác, không chịu
ảnh hưởng Tàu như ta.
Theo Tscheppe thì Phu Sai, Hạp Lư, Câu Tiễn, toàn là họ Việt phiên âm
chớ không phải họ Tàu. Đó là Việt Mã Lai đợt II, đồng nhóm với họ Sa, họ
Khói, vì như đã nói, ta là Mã Lai đợt I, ở Hoa Bắc, có thể mang họ khác
hơn.
Nghiên cứu của ông Chéon, được bằng chứng nầy xác nhận là danh từ
Họ của ta là danh từ Việt thuần túy, chớ không phải là danh từ Hán Việt.
Nếu ta không có Họ, sao ta lại có danh từ ấy?
Và sự kiện Lạc Việt có Họ đính chánh mạnh mẽ sự xuyên tạc của sử Tàu
cho rằng ta không có luân thường, đợi họ dạy cho mới biết. Nhưng thật ra là
tại ta ngộ nhận chớ chưa chắc họ đã xuyên tạc. Họ chỉ không xem luân
thường của ta là luân thường, còn ta thì hiểu lầm rằng ta hoàn toàn không
có gì hết.
Với lại ta đọc sử Tàu không kỹ, Mã Viện có nói rõ ràng rằng pháp luật
của ta khác với pháp luật của Tàu 10 điều (thành ngữ Tàu: khác 10 điều có
nghĩa cái gì cũng khác hết). Câu đó phải cho ta hiểu rằng ta đã có pháp luật,
mà một dân tộc đã có pháp luật là một dân tộc không còn man di nữa.
*
* *
