*
* *
Như ngay trong chương đầu nầy mà chúng tôi lại có nói đến sách của
giáo sư Kim Định là sách ra đời cuối năm 1970, trong khi chúng tôi bắt đầu
học hỏi từ năm 1960 và bắt đầu làm việc thật sự từ năm 1964. Ấy là vì
những đoạn nói về chuyện mới xảy ra khi sách được viết xong, lại được
thêm vào, trước khi đưa cho nhà xuất bản, mà vì những đoạn ấy phải nằm ở
chương I hoặc chương III, nên nó có vẻ kỳ cục vì sách viết từ năm 1964 mà
ngay ở dòng đầu lại nói đến cuốn Lịch sử thành lập đất Việt, phát hành vào
đầu năm 1971.
*
* *
Trí thức ta thường chỉ học có một môn, mà trong đó họ có thể đi rất sâu.
Họ lỗi lạc trong môn đó. Nhưng có những ngành hoạt động đòi hỏi một
cuộc tổng hợp của quá nhiều môn, thành thử ngành sử của ta không được
tin cậy lắm vì nó thường phiến diện. Ngay như viết về thời vua Lê chúa
Trịnh mà thiên hạ cũng cứ chỉ dựa vào độc một nguồn tài liệu Trung Hoa
mà bỏ sót nguồn khác phong phú hơn, là nguồn Tây phương, thì nói chi là
thượng cổ sử nó đòi hỏi một trăm lần hơn thế.
Ngay ở trang đầu, chúng tôi đã ám chỉ đến quyển Lịch sử thành lập đất
Việt của ba nhà trí thức Việt Nam. Đó là ba nhà trí thức uyên bác trong
ngành địa chất học. Nhưng ở trang 97, ba tác giả đó lại viết: “Thời lịch sử
dân tộc cách đây lối 10 ngàn năm”.
Có lẽ ba tác giả muốn nói đến thời lịch sử của loài người tại đất Việt
chăng, chớ tổ tiên ta thì đã có bằng chứng đích xác là họ chỉ mới di cư tới
đây 5 ngàn năm mà thôi.
