Và không có truyền thuyết nào về sự kiện vua Hùng Vương bị ai diệt cả,
trừ có sử về ông vua Hùng Vương cuối cùng bị tên Phán diệt, thế nghĩa là
bọn tới sau thiểu số, chịu phục tùng vua sẵn có.
Thanh Hóa chỉ là một trung tâm của bọn khách trọ đó, hoặc là một tiền
đồn của nước Văn Lang, vì chúng tôi sẽ chứng minh rằng Cửu Chân, Nhật
Nam là đất của bọn lưỡi rìu hình chữ nhựt chậm tiến, nhưng thích độc lập
mà vua Hùng Vương muốn thống nhứt, và đã thành công, nhưng còn lỏng
lẻo.
Như thế thì phải đặt tại Đông Sơn một tiền đồn để thực thi chánh sách
tàm thực và bảo vệ vùng văn minh phía trên Đông Sơn.
Và có vua Hùng Vương hay không? Thiên hạ đã cãi nhau từ mấy mươi
năm nay về Lạc Vương và Hùng Vương, nhưng chưa ngã ngũ ra sao cả.
Chính người Mường đã xác nhận là có vua Hùng Vương, vì trong các
truyền thuyết khác, họ gọi ông ấy là Bua Hùng Wang, chớ không gọi là Bua
Yịt nữa.
Tất cả các truyền thuyết Mường, xét thật kỹ đều cho ta biết những sự
kiện chắc chắn sau đây:
1. Vua Hùng Vương thuộc Mã Lai đợt I, còn người Mường thì thuộc
loại Mã Lai đợt II. Quả thật thế, không bao giờ trong truyền thuyết
họ gọi Hùng Vương là “Đức vua của ta” mà luôn luôn họ gọi ông
ấy là “Ông Bua Yịt” hoặc Bua Hùng Wang.
Họ kể chuyện gả con gái cho vua Yịt, nghe lối kể, thì y như họ là người
ngoại quốc, chớ dân của một nước, gả con gái cho vua của nước ấy không
bao giờ mà nói là gả cho vua Yịt mà nói là gả cho nhà vua.
Thế nghĩa là họ chỉ là khách trọ được nhận vào cộng đồng đó, vẫn
thờ kính Hùng Vương nhưng cứ xem đó là vua của cộng đồng khách
chớ không phải là cộng đồng của họ.
