rụng cánh thì trong thơ làm sao lại dám nói “bậy” hoa cúc rụng cánh
được!
Thái sư vừa nói chuyện vừa cầm cái phất trần phẩy mấy nhát
lên cột nhà. Bài thơ mà Tô Đông Pha chữa đã được dán lên đây hơn
một năm, nét chữ vẫn còn đậm mực. Tô Đông Pha lúc ấy chỉ còn
biết cúi đầu thẹn thùng!
Chuyện chữ nghĩa quá kiêu thành vụng. Tuy để cười cho thiên hạ
song cũng chưa đến chỗ mất của, hại người. Chuyện đau lòng hơn là
chuyện của người đứng trên tất cả mọi người, có quyền sinh quyền
sát tới con người. Những người ấy chỉ hoạch định một đường lối sai
ắt sẽ làm khổ, làm oan, làm hại đến trăm dân, muôn họ. Cái ông
Vương An Thạch kia từng mở mắt cho Tô Đông Pha về việc học
hành, câu chữ, nhưng bài học mà người dân thường mở mắt cho ông
thì đau đớn gấp nhiều lần bài học của Tô Đông Pha.
Vương An Thạch là tể tướng của triều Tống, là nhà chính trị và
cải cách lừng danh thời bấy giờ. Ông ta từng xây dựng rất nhiều
luật tài chính trong đó có “thanh miêu”, quy định khi lúa còn non thì
nhà nước cho dân vay tiền, khi lúa chín thì dân phải trả cả vốn lẫn
lãi. Cùng với luật “lúa non” là luật “bảo giáp”
, “bảo mã”
, “tự
dịch”
… khiến bọn quan lại dựa vào đó làm nhiều điều xằng bậy
đàn áp, cướp bóc dân lành. Vương An Thạch không chịu nghe ai
khuyên. Thế lực ông ta rất lớn nên đại đa số các quan đều xu
phụ. Trong dân gian gọi ông ta là “Ảo tướng quân” và người ta dùng
từ này để đặt tên cho chó, cho lợn. Cuối đời, ông ta cáo bệnh về quê
nghỉ hưu. Vương An Thạch không muốn ồn ào, lại cũng muốn tự
mình kiểm tra xem các chính sách mà mình xây dựng vận hành trong
dân xấu tốt ra sao nên tự bỏ tiền thuê xe, thuê thuyền vừa đi vừa
tìm hiểu. Thật bất ngờ cho ông! Đi đến đâu ông cũng thấy phố xá
tiêu điều, hàng quán lèo tèo và dân tình đói, nghèo, rách rưới! Ông
