Khanh nòi mạch thư hương, nhưng “hình dong chải chuốt áo khăn
dịu dàng” ấy thật khác xa Kim Trọng “văn nhân lỏng buông tay
khấu… đề huề lưng túi gió trăng”… Tôi cũng thấy thích nhân vật
Từ Hải của chú! Anh này không còn là một anh học trò thi hỏng xoay
ra đi buôn rồi kết giao giang hồ như Thanh Tâm và sử sách Trung
Hoa miêu tả. Từ Hải là một anh hùng không chỉ côn quyền lược
thao, râu hùm hàm én mà còn là người gươm đàn nửa gánh, lãng mạn
phóng khoáng vô cùng.
Nguyễn Du:
-Em cũng thích và tiếc cho con người này nên dành nhiều tình
cảm để miêu tả. Lại nữa, không hiểu sao, tả Từ Hải em lại cứ nghĩ
đến Nguyễn Đại Lang, người cùng đi sang Bắc với em, anh đã từng
gặp. Tả Từ Hải, em muốn tri ân Nguyễn Đại Lang.
-Chú là người chung tình, có sau, có trước. Tôi đọc những câu thơ
tả cảnh thì thấy chú rất nặng tình với quê hương. Chú chưa vào
vùng Quảng Bình, Trị Thiên mà viết được câu: “Cát vàng cồn nọ,
bụi hồng dặm kia” thì đó phải là những cồn cát Nghi Xuân quê chú.
Hay như câu “Long lanh đáy nước in trời / Thành xây khói biếc non
phơi bóng vàng” thì đúng là sông Lam núi Hồng.
Được Đoàn Nguyễn Tuấn cảm thông chân thành, Nguyễn Du cởi
mở tâm sự:
-Trong cuốn sách này em cũng cố gắng dùng nhiều lời Việt,
vận dụng cách nói của dân gian hoặc chuyển hóa những hình ảnh,
những điển tích trong sách vở xa xưa cho gần với cách hiểu dân dã.
Không biết anh thấy có ổn không?
-Ổn chứ! Còn tài hoa nữa là khác! Như cái đoạn Kim Trọng về
vườn Thúy, chú chuyển câu thơ của Thôi Hộ “Đào hoa y cựu tiếu
đông phong” thành “Hoa đào năm ngoái còn cười gió đông” thì hợp
