Bên cạnh những truyện ngắn và tiểu thuyết thì thơ mới vẫn mê đắm tôi
hơn hết.
Tôi không có sổ tay hay sổ đặc biệt gì cả. Tôi vận dụng toàn trí nhớ.
Đầu óc tưởng tượng của tôi đã làm công việc của một màn ảnh và máy
chiếu phim mà nhiều lúc tôi đã không ngờ được sự giàu có lạ lùng của nó.
Những nhân vật, những cảnh vật, những sự việc, những câu chuyện, những
cuộc đời trong các tác phẩm đều bị lột da, bóc xương, tróc vỏ, lật ngược,
đào sâu, soi chiếu và nhân lên trên nhiều diện. Lúc đó tôi chưa có ý định
sáng tác hay làm nhà văn truyện ngắn, truyện dài gì cả. Những công việc
trên đây phần lớn do sự tò mò, do khiếu thưởng thức và thích cả phê bình
nữa. Một cách vô ý thức, tôi đã viết. Tôi viết thêm, tôi viết kỹ, tôi viết mới,
tôi viết khác với những tác phẩm kia, qua những tác phẩm kia, từ những tác
phẩm kia, tất nhiên là ngây ngô, dại nguếch và còn lố bịch là đằng khác!
Cũng may, chỉ có tôi biết với tôi, nó chỉ ở trong trí não của tôi. Nó
sống rất nhanh, rất huyền ảo. Tuy thế cũng có lúc nó diễn lại, và trở thành
một cái cớ hay trở thành những chất liệu sử dụng sau đây khi tôi viết văn
thật sự... Thí dụ như trong một phần cuốn tiểu thuyết Bỉ vỏ hay tập truyện
ngăn Bảy Hựu đầu tay của tôi.
Mây chiều ngừng lại sau đèo
Mình cây nắng nhuộm bóng chiều không đi
Trời cao xanh ngắt, ô kìa
Hai con hạc trắng bay về Bồng lai...
(Thế Lữ)
Càng vào những giờ Pháp văn, tôi càng bâng khuâng với các câu thơ
mới của ta. Một tai thì vang vang những câu thơ Vích-to Huy-gô hay những
đoạn văn của
