hai người sẽ trơ trọi hay bị nhà chồng hắt hủi. Cốt nhất chỉ ở bà đối đãi cư
xử khéo léo thôi. Dân dấn nước mắt, bà đứng dậy và đi sang nhà chị em.
Đâu vì duyên cớ mà bà chối từ việc hôn nhân! Bà có phải như nhiều
người con gái khác lấy chồng không phải cho mình mà cho cha mẹ. Bà
không còn một ai thân thích, không bị ép uổng, vậy bà có quyền tự kén
chọn. Nhưng lòng bà lúc này vẫn còn phẳng lặng. Thỉnh thoảng mới có một
tình yêu ngây thơ, xa xôi, nhẹ nhàng, rung động. Người mà bà sẽ trao gửi
cả một đời chưa gặp! Bà còn phải chờ. Thì, trong khi ấy tình thương mến
của bố mẹ người đã nuôi bà thấm thía quá, ấm áp quá! Bà sung sướng và tự
kiêu thấy mình hẳn là ruột thịt của hai con người chất phác kia.
... Người đàn ông ấy đã đến! Nhưng chưa được bao lâu đã xa hẳn cuộc
đời êm đềm của bà. Chồng bà chết khi bà vừa đủ hai mươi tuổi, với một
đứa con còn nằm trong bụng.
Một lần nữa với những tiếng khóc nức nở.
Đứa con ấy là Thưởng ngày nay.
Thưởng không sài đẹn, quặt quẹo như những đứa trẻ khác. Sữa bà tốt
lắm, phải cho mấy đứa con hàng xóm bú đỡ. Thưởng giống bà như lột: mắt
đen láy, miệng nhỏ, môi mỏng và có hai lúm đồng tiền ở cặp má hồng
mọng... Nhiều người đã lầm tưởng là con gái. Bà gánh hàng đi đâu, Thưởng
theo đi đấy. Người ta gọi Thưởng là "cái đuôi của cô hàng xôi chè".
Mấy thức gì của bà làm ra cũng bán chóng hết, vì rẻ và ngon lành, nên
bà không gánh đi các chợ và những phố xa nhà. Bà có đủ thời giờ mà chăm
nom cho ông già, bà già nọ và đứa con nhỏ bồ côi cha.
Hơn hai mươi năm bà ở nguyên xóm chợ. Mấy lần cháy mấy lần bão
đổ, mấy lần bị dỡ, những nhà bà ở tính ra có hơn chục cái. Dù lắm khi bà
có sẵn một món tiền và thấy người đánh tiếng bán lại nhà hay cho thuê đất
rẻ, bà cũng không dọn đi xóm khác. Rời bỏ nó, đối với bà, như là một sự
