chân bán hàng cho một hiệu cao đan hoàn tán, mở nguy nga như nhà bào
chế tây giữa một phố lớn. Ngoài những thì giờ bán hàng, anh còn giúp vào
việc gửi gấp hàng nghìn thứ thuốc cho những đại lý ở tỉnh xa, cứ một ngày
lại mọc thêm sau những cách quảng cáo rất kỳ lạ của ông chủ tốn hàng bạc
nghìn.
Thôi học, ở nhà quê ra, anh ta đã ngoi ngóp đi bốn, năm tỉnh và xin
việc đủ mọi nơi. Nhưng chẳng có lấy một cái bằng, và vai không thể vác
được gạo, tay không thể kéo được xe, anh ta nấn ná làm ở vài chỗ, rồi cậy
cục vào hiệu thuốc nọ thì khư khư giữ lấy cái việc sổ sách đó như kể sắp
chết đuối vớ được cọc. Anh tự nguyền phải hết sức cẩn thận, và ghê tởm vô
cùng những kẻ dại dột đã vì mê chơi hay đứng núi này trông núi nọ mà bỏ
công việc!
Kể ra không phải đeo đẳng vài bổn phận thì anh cũng có thể như vài
người bạn trẻ kia, chiều chiều nhởn nhơ ngoài phố với cái đầu nhẫy bóng,
áo lót mình bằng hàng tơ, túi quần xóc xách tiền, nghênh ngang vào hiệu
cao lâu, rạp chớp bóng, ganh đua với những trai gái khác. Lương tháng anh
hai mươi đồng, ngoại tài trung bình chục bạc, một thân một mình ăn tiêu
vừa phải thật ung dung. Vì dạo đó một hào được hơn ống cân gạo, vải chúc
bâu trắng tốt nhất có ba hào một thước, gian gác kê đủ bàn, tủ, giường và
mắc cả điện thuê tháng đắt lắm chỉ tới bốn đồng. Sự sinh hoạt dễ chịu quá,
số tiền anh kiếm được, biết cách ra có thể làm giầu được.
Đây, anh ta còn một người cha mới sáu mươi tuổi mà đã lọm khọm,
ngồi lâu một lúc cũng thở không ra hơi, như một cụ già tám, chín mươi
ngấp nghé miệng lỗ. Ông ta có hai đời vợ, hai bà đều khỏe mạnh mà lại
chết cả. Mỗi bà đẻ đến tám chín bận, nhưng chỉ còn mỗi mình anh là con
trai và hai đứa con gái nhỏ con bà hai. Ba người này ở luôn luôn bên cạnh
anh, sểnh một chút là bị những cái rất ghê gớm trong đời cướp nghiến ngay
đi. Nhà anh là ngành trưởng. Bao nhiêu giỗ tết, còn sống hai người đàn bà
kia phải lo đủ; từ giờ anh phải gánh vác cả. Tuy đã dắt nhau ra tỉnh, bốn
