lên nhìn tôi lờ ngờ, kinh ngạc, buồn bã. Tôi chưa bao giờ thấy con chó nào
như thế. Nó ốm, nó lành hay được khéo dạy mà cả khi người lạ đá phải nó
cũng không dám cắn.
***
Người đàn ông nọ tên là Thành, người trong xóm gọi y là bác khán
Thành. Bác khán Thành trai, bác khán Thành gái, cái Thạo nhớn, cái Thạo
bé, cái Tý con, năm linh hồn này đã sống bên cạnh tôi trong mấy gian nhà
cũ kỹ, heo hút ấy.
Thoạt nghe cái tên "khán" tôi đã tưởng bác ta giữ việc tuần phòng
trong xóm, hay vẫn còn đóng góp với làng mạc ở nhà quê. Nhưng không
phải, khu xóm đây bị cắm vào thành phố đóng thuế cho thành phố, và thuộc
về "bóp" đội xếp ở đầu ô trông coi từ lâu rồi. Còn nhà quê, vợ chồng con
cái bác bỏ hẳn, không nhìn nhận gì đến nữa.
Như người ta cho biết thì vợ chồng bác cũng đã có ruộng vườn, nhà
cửa hẳn hoi của ông cha để lại. Hai người cũng đã hết sức cày sâu cuốc
bẫm để được gặt một ít thóc về vụ mùa và dỡ một ít khoai, ít đỗ về vụ
chiêm. Nhưng một năm một con nước không thể tưởng tượng được đổ giữa
ngày tháng chín. Trong nháy mắt tất cả những cái gì là vật sống trên dải đất
hàng trăm cây số ở ven biển đã bị cuốn đi. Đứa con trai đầu lòng và đứa
con gái lớn của vợ chồng bác đã mất tích cùng với hàng chục người họ
hàng nội ngoại bác và hàng trăm người ở mấy làng lân cận nữa. May vợ
chồng bác và mấy đứa con bé lại vừa ra tỉnh làm ăn. Lần này thì hai người
phải nói như lạy một người chuyên cho vay ở trong làng gặt nốt mấy sào
lấy thêm mười đồng bạc nữa rồi ra tỉnh.
Chồng làm "cu ly" Nhà máy sợi. Vợ đi các chợ cất rau đậu về bán
rong phố. Cái Thạo lớn theo mẹ đi chợ để tập tành đỡ vực. Cái Thạo bé và
cái Tý con ở nhà lê la cho qua ngày chờ tới khi lớn thì hoặc chợ búa với mẹ
hay lại cày cục đi vào làm với bố! Cái gia đình ấy làm ăn hoàn toàn như
